İçinizdeki Kin Ateşini Nasıl Söndürebilirsiniz?

Kin tutmanın lezzetli ve sapkın bir yanı vardır. Yüksek atınızın tepesinde otururken, size yanlış yapan kişiyi yargılar, bir insanın nasıl böyle iğrenç bir eylemde bulunabileceğini merak edersiniz. Haftalar, aylar ve hatta yıllar geçebilir ve bu süre boyunca küçük kin hazinelerinize tutunursunuz. York Üniversitesi’nde affetme, intikam ve kin üzerine çalışan bir profesör olan C. Ward Struthers, kinin kendini koruma işlevi gördüğü için hatırlanmak istendiğinden şüpheleniyor. “O kişiyle tekrar karşılaştığımda ya da buna benzer başka bir durumla karşılaştığımda, [kin] yeniden ortaya çıkabilir ve kendimi korumak için kullanabilirim” diyor.

Struthers kini, zaman içinde dağılabilen ancak gerektiğinde yeniden alevlenebilen sürekli bir incinme ve öfke hissi olarak tanımlıyor. Struthers, birine karşı olumsuz duygular beslemek ve kin tutmanın benzer deneyimler olduğunu, ancak aynı olmadığını söylüyor. Kin oluştuğunda, ihlalde bulunan kişiye ilişkin algınız değişir ve onu zararlı niyetleri olan, doğası gereği kötü bir kişi olarak görürsünüz. Size ucuz bir doğum günü hediyesi aldığı için bir arkadaşınız tarafından küçümsendiğinizi hissetmek, toplantılarda sizi sürekli baltalayan bir iş arkadaşınıza karşı hissettiğiniz küçümseme ile aynı duyguyu uyandırmaz.

Struthers, kinin sizi gelecekteki zararlardan koruma kabiliyetine sahip olması nedeniyle, bir kez kin beslendiğinde bunun ömür boyu sizin olduğuna inanıyor. (Bu alandaki araştırmaların yetersiz olduğunu kabul ediyor.) Enright, affetme yoluyla en derin kırgınlıkların bile serbest bırakılabileceğine inanıyor. Acı duyguları derinlerde yatıyor olsa da, etrafta kinle dolup taşmak sizin yararınıza değildir. Affetmeye hazır olmasanız bile, kinlerin nasıl oluştuğunu anlamak, hayatınız üzerinde sahip oldukları gücün bir kısmından vazgeçmenize yardımcı olabilir.

Kin Tutmak Devam Eden Bir  Kısır Döngüdür

Şikâyet deneyimi doğrusal değil, döngüseldir. O sırada Struthers’ın laboratuvarında çalışan sosyal psikolog Elizabeth van Monsjou, kin besleyenlerle yaptığı bir dizi görüşmenin ardından, mağdurlar arasında ortak temalar keşfetti. Van Monsjou’nun bulduğuna göre, küçümseme yolculuğu bir kabahatle başlıyor – ya algılanan bir kabahat ya da bir kişinin diğerine bilerek zarar verdiği bir olay. İhlale maruz kalan kişi yetersizlik duyguları yaşamaya başlar – “Biri bana bunu nasıl yapabilir?” – Bu da onay arayışına yol açar; aşağılanan kişi hikayeyi, ideal olarak, aynı derecede dehşete düşmüş olan başkalarına anlatır. Eğer mağdur bu olayın peşini bırakamaz, üzerinde düşünür ve kızgınlığında haklı olduğunu hissederse, bir kin oluşabilir. Van Monsjou, “Bu düşünce ve duygulara, kendilerine yanlış yapan kişiyle ilgili olumsuzluklara, kendileriyle ilgili olumsuzluklara, bu olayla ilgili pek çok farklı şeyi sorgulamaya sahipler” diyor. “Sonra bir kırılma noktası kine yol açıyor.”

Zamanla, kinin beyaz ateş yoğunluğu dağılır ve kin çok fazla zihinsel alan işgal etmez. Van Monsjou’ya göre bu, kabullenme aşamasıdır. Ancak, örneğin size sadakatsiz bir partneri hatırlatan bir şarkı duyabilir ve kendinizi bir kez daha kızgınlık siperlerinin derinliklerinde bulabilirsiniz. Van Monsjou, “Bu, döngüyü yeniden tetikler” diyor ve ekliyor: “Karşılanmamış onaylanma ihtiyacına girersiniz, onaylanmaya çalışırsınız ve bir sonraki tetikleyiciye kadar bu böyle devam eder.”

Eğer Affetmeye Hazır (ya da İstekli) Değilseniz

Kini bırakmak, affetmekle aynı deneyim değildir. Struthers bağışlamayı, bir kişi ya da durumla ilgili olumsuz bir yargıyı olumlu bir duyguyla değiştirmek için verdiğiniz bir karar olarak görür. Bunun aksine, bir kinden kurtulmak pozitiflik yerine kayıtsızlığı çağrıştırabilir; olumsuz duyguların hayatınızı kontrol etmesine izin vermemek için size yanlış yapan bir kişiye karşı sıcak ve bulanık hissetmeniz gerekmez. Bir ruh sağlığı ve yaratıcılık platformu olan Daydreamers‘ın kurucu ortağı ve baş esenlik sorumlusu Katina Bajaj, “Birini gerçekten tamamen affetmek için, sadece bırakamaz ve umursayamazsınız” diyor. “O duruma karşı gerçekten olumlu hissetmelisiniz.”

Umursamaz bir noktaya gelmek için, yanlış davranış ve bunu yapan kişi hakkında daha fazla içeriğe ihtiyacınız var. İncitici bir olayın ardından, birinin size neden kötü davrandığı konusunda kafanız karışabilir. Zor olsa da van Monsjou, kendi bakış açınızdan sıyrılmanızı ve diğer kişiyi neyin motive ettiğini düşünmeye çalışmanızı önerir. Sizce diğer kişi sizin eylemleriniz hakkında ne düşünmüştür? Yanlış davranış duygularını nasıl etkiledi? Van Monsjou, diğer kişiyi davranışlarından dolayı yargılamamaya çalışın, bunun haklı öfke duygularını en aza indirmeye yardımcı olabileceğini söylüyor. “Bize zarar veren kişinin bakış açısını benimsemek için zaman ayırırsak,” diyor van Monsjou, “o zaman o kişiyi yargılamaktan ziyade, bu durumda neyin motive etmiş olabileceğini veya neyin yanlış davranışa katkıda bulunmuş olabileceğini anlamış oluruz.”

Enright, saldırganın sizi kasıtlı olarak incitmemiş olmasının da mümkün olduğunu söylüyor. Belki de çocukları hastaydı ve düzenlediğiniz bir yardım etkinliğini unuttular – sizin için anlamlı olan ancak o anda onlar için o kadar önemli olmayan bir şey. “Olaya bir bağlam kazandırdıkça,” diyor Enright, “belki de bunun o kadar da büyük bir mesele olmadığını görmeye başlayacaksınız ve geçmişi geride bırakabilir, yoluma devam edebilirim.”

Perspektif alma süreci, siyah-beyaz düşünme biçimine nüans katar – bir kişinin size yanlış yaptığı için sahip olduğu içsel kötülük fikrini pekiştiren düşünce kalıpları. Bajaj, “Olayları sadece iyi ya da sadece kötü olarak görürseniz, zihinsel olarak esnek olmazsınız” diyor. “Ancak açık ve uyumlu ve hatta meraklı iseniz, bir dizi farklı bakış açısına sahip olabilirsiniz.”

Kızgınlığınız çok geçmişte kalmış bir olaydan kaynaklansa bile – örneğin, liseden bir zorbaya karşı kötü niyet besliyorsanız – o kişinin hayatı boyunca nasıl olgunlaşmış ve evrimleşmiş olabileceğini düşünün. Bu düşünce deneyi o kişinin sözlerini ya da eylemlerini affettirmez, ancak onu büyüme kapasitesine sahip biri olarak görmenizi sağlar. Lisanslı klinik psikolog Lauren Cook, “Kin söz konusu olduğunda, ‘insanlar böyledir’ şeklindeki sabit düşünce yapısına girmek gerçekten kolay olabilir” diyor. “Daha iyi kararlar aldıklarına ve insanlara daha iyi davrandıklarına dair bir umut beslemek, geceleri biraz daha rahat uyumamıza yardımcı olabilir.”

En Derin Kinleri Serbest Bırakmak İçin Affetmeniz Gerekir

Öyle bir noktaya gelebilirsiniz ki, kin tanıdık bir yatak arkadaşı, ama amacı olmayan bir duygu haline gelmiştir: artık size hizmet etmeyen bir motivasyon. Cook’a göre kini bırakmak, buna neden olan kişiyi bırakmak anlamına gelebilir; örneğin güveninize ihanet eden bir arkadaşınızla ilişkinizi sonlandırmak gibi. “Bazen yas tutma sürecini geciktirmenin bir yolu olarak kin tutarız,” diyor Cook, “çünkü birini kaybetmek gerçekten acı verir.” Bir ilişkinin süresinin dolduğunu kabul etmek, kinin etkisini azaltmaya yardımcı olabilir.

Ancak Enright, kin tutmaya karşı en güçlü panzehirin affetmek olduğunu söylüyor. Affetmek yalnız ve bilinçli bir süreçtir ve sizi inciten kişinin mutlaka özür dilemesi ya da sorumluluk alması gerekmez. Birini gerçekten affetmek için, sizi inciten kişinin ruhunun derinliklerine inmek gibi bazı duygusal çalışmalar yapmaya karar vermelisiniz. “Bu kişi sizi ne tür yaralarla yaralamış olabilir?” diyor Enright. Sonra, diyor Enright, ortak insanlığınızı düşünün: Siz ve size haksızlık eden kişi, her ikisi de anlamlı hayatları olan eşsiz insanlarsınız.

Bu süreç zaman ve sabır gerektirebilir; saldırgan ya da manipülatör olarak algıladığınız biri için ortak bir nokta bulmak ve empati kurmak hiç de kolay değildir.

“İşte o zaman, sizi fethedebilecek olan kini gerçekten fethetmeye başlarsınız.”