Overthinking (Aşırı Düşünme) Nedir?

Aşırı düşünme tipik olarak negatife odaklanmak, geçmişte takılı kalmak ve gelecek hakkında endişe duymaktan kaynaklanan aşırı stres olma alışkanlığıdır.

Problem çözmek yerine, mantıklı çözüm yolları aramadan konu üzerinde durmadan kafa yorarsınız. 

Neden Çok Fazla Düşünüyorum?

Aşırı düşünme döngüsünü bozmak zor olabilir. Aşırı düşünme, aklınıza takılan küçük bir sorunun durmadan büyüyerek daha da şiddetli düşüncelere sahip olduğunuz bir kısır döngüdür.

Örnek vermek gerekirse; iş yerinizde canınız bir şeye sıkıldı ve bu konu hakkında endişelenmeye başladınız. Bu endişeniz kısa bir süre sonra para ile alakalı endişe duymanıza sebep oldu. En son olarak da “Ya işimi kaybedersem” düşüncesine sahip oldunuz.

Peki neden aşırı düşünmeye meyillisiniz?

Aşırı düşünme stres, anksiyete veya depresyon gibi hastalıkların bir semptomu olabilir.

Aşırı düşünme kendi başına bir psikolojik rahatsızlık olarak değerlendirilmezken, Yaygın Anksiyete Bozukluğu ile bağlantılı olabilir.

Yaygın Anksiyete Bozukluğuna sahip kişiler çok fazla şeyi aşırı derece düşünmeye eğilimlidirler, ve aşağıdaki belirtileri yaşamış olabilirler:

1-En az altı ay boyunca alakasız birçok şey hakkında aşırı endişe duyma

2-Endişeyi kontrol etme zorluğu

3-Çalışma yeteneğini engelleyen kaygı

Ek olarak kendinizi huzursuz hissedebilirsiniz ve uyku bozuklukları yaşayabilirsiniz.

Peki aşırı düşünme bozukluğunu nasıl yenersiniz?

1- Terapi almayı deneyin

Sıkıntınızı paylaştığınızda rahatlayabilirsiniz veya terapistinizin verdiği yöntemleri deneyerek rahatsızlığınızın şiddetini azaltabilirsiniz.

2- Endişelendiğiniz bir zaman dilimini belirleyin

Endişe duyduğunuz bir zaman dilimini belirleyin bu yarım saat de olabilir daha kısa veya uzun bir zaman dilimi de olabilir. Bu zaman diliminde tüm endişelerinizi not alın. Daha sonra üzerinde kontrol sağlayabileceğiniz veya sorunu çözebileceğiniz sorunlarınızın üstünü çizin.

Ardından, beyin fırtınası yaparak sorunları çözmek için zaman ayırın. Üzerinde kontrolünüz olmayan durumlar için (bir başkasının bir duruma nasıl tepki verebileceği gibi), bir sonraki endişelendiğiniz zaman dilimine kadar onları düşünmemeye çalışın. Bu aktiviteyi tekrarlayın, alışması biraz zaman alabilir fakat sonrasında endişelerinizin kontrolünü sağlamaya başladığınızı göreceksiniz.

3- “Ya olursa” larınızı yeniden düşünün

Sürekli “Ya işimi kaybedersem”, “Ya hastalanırsam” gibi şeyleri düşünüyor musunuz? Bu düşüncelere sahip olmak aslında normaldir, fakat en kötü senaryoları düşünüp sadece bunlara odaklandıysanız büyük bir problem olabilir. Elinizde soyut değil de somut bir cümle olması için “Ya olursa” düşüncenizi, “O zaman, Yapacağım/Söyleyeceğim” ile değiştirin.

4- Negatif düşünceleriniz ile savaşın

Patronunuzun sizden nefret ettiğini veya kilo hedeflerinize asla ulaşamayacağınızı düşünebilirsiniz. Bu olumsuz düşüncelerin sizi hapsetmesine izin vermek yerine, onlara meydan okuyun ve onları olumlu, güçlendirici düşüncelere dönüştürün.

5- Dikkatinizi Dağıtın

Meditasyon, kitap okuma ve yürüyüş gibi aktiviteler stres seviyenizi düşürmenize yardımcı olabilir.

6- Öz sevgi pratiği yapın

Muhtemelen annenize veya bir arkadaşınıza şefkat göstermeyi biliyorsunuzdur. Ama ya kendiniz? Bir sorunla veya zorlukla karşılaştığınızda kendinizle nasıl konuşuyorsunuz? Kendinizi dinleyin ve kendinize şefkat gösterin.

Ne zaman yardım almalıyım?

Ne kadar endişelendiğinizi kontrol edemiyorsanız ve bu çalışma kabiliyetinizi engellemeye başladıysa, bir profesyonelden yardım almanın zamanı gelmiş olabilir.

Ayrıca sinirlilik, yorgunluk, konsantrasyon veya hafıza güçlükleri ve uykusuzluk gibi fiziksel semptomlar yaşayabilirsiniz. Aşırı endişe ve stres, sindirim sorunlarına yol açabilir veya bunları arttırabilir ve omuzlarınızda ve boynunuzda gerginlik hissine sebep olabilir.

Editör: Melike Bay – 20.07.2022