Sanat Hayat Kurtarabilir Mi? Sanat, Analiz Etmenize Nasıl Yardımcı Olur?

İnsanlar arasında sanatın gerçek hayatta bir işe yaramadığına dair genel bir görüş vardır oysa sanat analizleri algımızı ve gördüklerimizi başkalarına aktarabilme becerinizi geliştirebilir bunlar son derece yararlı beceriler yerdir ve hatta hayat kurtarabilir.

Doktorlar, Hemşireler ve Polis Memurları resim heykel ve fotoğrafları kullanarak görsel duyarlılıklarını ve iletişim becerilerini artırabilirler. Bu beceriler acil durum ve araştırmalar sırasında son derece kritik öneme sahiptir mesela bir yaralanma vakasını tedavi ediyorsanız, bir suç mahallerini inceliyorsanız ya da bu 2 durumdan birini bir arkadaşınıza anlamıyorsanız hiç fark etmez sanat sizi daha iyi bir hale getirebilir.

İster deneyimli bir polis ister kendini işine adamış bir doktor olun gelin bir tabloyu birlikte inceleyelim. Yukarıda gördüğünüz, René Magritte’in 1938’de yaptığı “Donakalmış Zaman” isimli tablosu.

Bu eser tabloya bakan kişileri bir hastalık belirtisi ya da bir suç mahallindeki ipuçları kadar olmasa da karmaşık ve gizemli bir odayı analiz etmeye davet ediyor geldiği ve gittiği yer belli olmayan minyatür bir tren bir şömine eden dışarı doğru hareket ediyor.

Lokomotif Tren’den çıkan duman aşağıda yanan bir ateş olmamasına rağmen şömine bacasından yukarı doğru ilerliyor sahnenin garipliği ve dekoratif duvar süslemeleri olan bomboş odada adeta yankılanıyor şömine çerçevesinin üzerine 2 mumluk ve bir saat iliştirilmiş bu objelerin arkasında ise önündeki objelerin yansıması dışında başka bir yansıma göstermediği için odanın bomboş olduğunu kanıtlayan kocaman bir ayna var hareket halindeki trenle yan yana gelen objeler insanın kafasında net cevapları olmayan bazı sorular belirmesine yol açıyor.

Diyelim ki çok deneyimli polislerseniz olay yerine geldiğinizde banka soyan 2 hırsız olarak tanımladığım suçluların aslında ellerinde lazer olan altın suçlu olduğunu fark ediyorsunuz sanat analizleri insanların içinde bulundukları ortamları daha iyi gözlemlemeli yerini gördükleri objeleri daha iyi analiz edip kısa ve öz biçimde başkalarına aktarmaları ve tutarsızlıkları ile alakalı daha iyi sorular sormaları konularında yardımcı olabilir.

Bir sanat eserine bakarken tanıdık olmayan bir sahnenin detaylarını mercek altına alıp bu objeye ait gözlemlenebilir çelişkileri aktarabilmek, röntgen filmlerine bakan ya da sanıkları sorgulayan kişiler için çok önemli becerilerdendir.

Görgü tanıkları görülen ve görülmeyenler ile bir duruma dair daha detaylı ve doğru bilgi verebilirler bu tıpta çok ama çok önemlidir öyle değil mi?

Eğer bir hastalığın bilinen 3 belirtisi bir hastada oysa bu belirtilerin sadece ikisi varsa bir tıp uzmanı 3 belirtinin bulunmadığını açık açık ifade edip hastanın şüphe edilen hastalığa yakalanmadığını tespit eder alakalı negatif olarak bilinen belirli bir detay ya da davranışın bulunmadığını açık bir şekilde telaffuz etmek hastayı tedavi edebilmek için en az kendini gösteren detay ve davranışları telaffuz etmek kadar önemlidir bariz yokluklar ise yalnızca onları bulmak için bakan gözler için yoktur. Sanat değişik alanlarda çalışan profesyonellere hemen cevap verilemeyecek durumlarda bile daha etkili sorular sormanın yanında zor problemleri çözebilmek için karmaşık gerçek hayat karelerine nasıl yeni bir perspektiften bakılacağını öğretebilir.

Detaya olan dikkatin bir adım geri gidip başka bir bakış açısından bakabilme gibi usta sanat tarihçilerinin sahip olduğu bu analitik becerilerin durumlara ilk müdahale edenlerde de olmasını istiyoruz kısacası sanat bizi araştırmaya iter ve bu da gerçek dünyada ihtiyacımız olan en önemli becerilerden biridir.

Editör: Nur Bersun Aynur – 30.11.2022