Halil İnalcık Kimdir?

Tarihçilerin Kutbu unvanına sahip  Halil İbrahim İnalcık 7 Eylül 1916 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Babası Kırımlıdır. Önemli Türk Tarih profesörlerdendir.

1924 yılında ailesiyle Ankara’ya taşındılar. Eğitim hayatını da Ankara’da geçirdi. Liseyi Ankara Gazi mektebinde okudu.
1936’da Ankara Üniversitesinde Tarih coğrafya Fakültesi Yeni Çağ Tarihi bölümünü kazandı. 1940 yılında tarih bölümünü bitirdi ve mezun olduğu üniversitede asistanlık yaptı.
1942’de Tanzimat ve Bulgar Meselesi adlı doktora tezini yazdı. Viyana’dan Büyük Ricat’e Osmanlı imparatorluğu ve Kırım Hanlığı adlı çalışmasıyla 1943 yılında doçent unvanıyla akademisyen olarak atandı.
Tarih dalı üzerine çalışmalar yapan profesör, 1947 yılında Türk Tarih kurumunun üyesi oldu. 1949’da Osmanlı Devleti konusunda araştırma yapmak için İngiltere’ye gitti.  2 yıl sonra Türkiye’ye geri döndü.
Chicago Üniversitesi’nde 1972 tarihinde Osmanlı Tarihi bölümünü kurdu. Üniversite, ABD’de kurulmuş bir vakıf üniversitesidir.
Economic History Of Turkey adında bir birlik kurdu. Birlik 1977’de Türk Tarihi üzerine yapılan araştırmaları tartışmak amacıyla kurulmuştur.
1993 yılında Ankara’da bir vakıf üniversiteehmetsi olan Bilkent üniversitesinde yüksek lisanstaki öğrencilere dersler vermiştir.

Tarihçinin doktora danışmanı M. Fuat Köprülüdür. Doktora öğrencileri de İlber Ortaylı, Bülent Arı, Özer Ergenç’tir.
Köprülü dışında Abdülbaki Gölpınarlı, Bernard Lewis isimli tarihçilerden etkilenmiştir.
Organ yetmezliği sebebiyle Ankara’da hastanede tedavi görüyordu. Fakat 25 Temmuz 2016 tarihinde hastanede hayatını kaybetti. İstanbul Fatih Cami mezarlığında defnedildi.
Tarihçilerin Kutbu lakabı dışında Tarihçilerin Şeyhi adıyla da anılmaktadır.
Osmanlı tarihinde İslamiyet ve Devlet, Atatürk ve Demokratik Türkiye, Kuruluş Osmanlı Tarihini Yeniden Yazmak, Rönesans Avrupası Türkiye’nin Batı Medeniyetiyle Özdeşleşme Süreci, Fatih Devri Üzerinde Tetkikler ve Vesikalar, Osmanlı İmparatorluğu Toplum ve Ekonomi, Osmanlı imparatorluğu Klasik Çağ tarih türündeki eserleridir. Sosyal alanda en iyi eseri, Osmanlı imparatorluğu Toplum ve Ekonomidir. Osmanlı imparatorluğu Klasik Çağ adlı eseri 1973’te Londra’da İngilizce olarak The Ottoman Empire The Classical Age şeklinde yayınlamıştır. Eser, üniversitelerde ders kitabı niteliğindedir. Osmanlı Devletinin 1300 ile 1600 yıllbaşarılıarını anlatmaktadır.

Tarihçinin bir de ABD Tarihi adlı bir çevirisi vardır.

Halil İnalcık yazdığı  eserlerinin yanında birçok ödül almıştır. Kültür ve Sanat Büyük  Ödülü, Türksoy Onur Madalyası, İslâm Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi Ödülü, Sedat Simavi Vakfı Ödülü aldığı birkaç ödüldür.
2017’de tarihçinin anısına Halil İnalcık 100 Yıllık Çınar adında belgesel yayınladı. Belgeselin yönetmenliğini ve yapımcılığını Neşe Sarısoy Karatay yapmıştır. Belgesel, TRT’de yayınlanmıştır. Ve Simavi Vakfı Televizyon ödülünü almıştır.

Editör: Fatih Düz – 25.07.2022