Öğrenme ve Öğretme

‌Öğrenme başlı başına beynin algıladığı, dinleme, anlama, araştırma gibi evrelerden oluşan ve insan hayatının temel birikimini oluşturan ana bir unsurdur. Hiçbir şey öğrenmeden yapılamaz, hiçbir etkinlik düşünmeden düzenlenemez. Bu bakımdan öğrenme konusu, enine, boyuna incelenmesi gereken bir konudur. 

Öncelikle öğrenmek için, vücudun dinlenik, egzersizler de güçlendirilmiş olması gerekir. Yani anlama kapasitesi oluşturmak gerekmektedir. Öğrenme adayı kişiler, öğrenmeye başlamadan önce, mutlak surette, bir beden egzersizi, yürüyüş veya yerinde hareketlerle, ısınma hareketlerine benzer hareketlerle, beynin oksijen almasını sağlamak durumundadır.

Demek ki öğrenmenin ilk koşulu bedeni hazırlamaktır. Beyni hazırlamaktır. Gürültüye maruz kalmış, yorgun bir beden, kalabalıklar içinde kaybolmuş bir beyin, öğrenemez. Öğrenmenin ikinci basamağı dinlemektir, dinlerken, düşünmek, algılamak, yorumlamak gibi eylemler eşgüdümlü olarak gerçekleştirilmelidir. Dinleme aşaması bittikten sonra, tekrarlama, yorumlama aşaması gelmektedir. Sonraki aşama uygulama aşamasıdır. Tabii bir sonraki aşama da öğrendiğini başkalarına aktarma aşamasıdır, bu aşamalar birbirini tamamlamalıdır.

Öğrendiğiniz bir şeyi pekiştirmek, için farklı kaynaklara, değişik anlatılara, bakmanız ve incelemeniz gerekir, sadece sınırlı sayıda kaynaktan sağlanmış, öğrenme birikimi güvenilir değildir. Demek ki öğrendiklerinizi başkalarına aktardıktan hemen sonra, öğrendiğiniz şeyin güvenilirliğini de denetlemeniz gerekmektedir. Tıpkı haberleri tek kaynaklarını izleyen, başka kaynaklara bakmayan, insanların, ileride ne kadar çok yanıldıklarını deneysel olarak, herkes görmüştür. Öğrenen birey zenginleşmektedir. 

Konumuzun ikinci aşaması ise öğretmedir. Öğretme sadece kapalı bir alanda, meydana getirilen bir etkinlik değildir. Öğretmenler sınıf ortamında öğretme etkinliğini oluşturmaktadır ama iyi bir öğretmen sınıfa bağlı kalmaz. Öğrencilerini, sokakla buluşturur, doğa ile buluşturur, kütüphane ile buluşturur, sinema ile buluşturur tiyatro ile buluşturur, deneyle buluşturur ve öğretme işlemini gerçekleştirir.

Öğretici! öğrettiği şeyi, sadece kitaba bağlı olarak gerçekleştirirse, anlatısı monoton olmanın ötesinde sıkıcı olur. Öğrenciler de sıkıldıkları dersleri, dikkatli dinlemezler, öğretilen şeyin, hayatta neye yaradığını, nerelerde kullanılabileceğini, günlük hayatla öğretilen şeyin bağlantısını belirlemeden asla başarı sağlanamaz. Öğretme tekniklerinin en önemlisi hikayeleştirme tekniğidir bir olayı veya bir kavramı hikayeleştirerek anlatırsanız, öğrenen kişi olaya daha iyi, daha dikkatli girecektir. Öğretmenin diğer bir aşaması ise; ödevlendirme, görevlendirme ve ölçme ve değerlendirmedir.

Şimdilik bu kadar, sağlıcakla kalınız.

Editör: Fatih Düz – 13.06.2022