içinde

Haçlılar Bizans’a Karşı: Norman Tehdidi

Halkın Seferi’nden sonra 16 Ağustos 1096 tarihinden itibaren birbiri ardına Konstantinapolis’e ulaşan Haçlı orduları, mezhepleri, ibadet ve yaşayış şekilleri farklı olan Ortodoks Hıristiyanlar ve onların altına bulanmış başkentleri ile karşılaşacaklardı. Kont Raymond Saint Gilles, Le Puy Piskoposu Adhemar, Flander Kontu Robert, Normandiya Kontu Robert (Fatih William’ın Oğlu), Büyük Hugh (Fransa Kralı I. Henry’nin Oğlu) ve Godfrey de Boullion ve kardeşi Baudouin (İlk Kudüs kralları) gibi önemli liderlerin orduları Bizans’ın hakim olduğu topraklara ayak basar basmaz Türkopol ve Peçenek saldırılarına maruz kaldılar. Bu saldırıların Bizans İmparatoru Alexios tarafından yapıldığı ele geçirilen esirler aracılığı ile öğrenildi ve Haçlıların Bizans’a karşı olan önyargısı şiddetlendi. Yaşanılan bu arbedelerde Alexios, Haçlı liderlerinden Godfrey’i sarayına davet ederek barışı sağladı ve Haçlı komutanlarının kendisine vasallık/bağlılık yemini etmesini istedi. Ayrıca Türklerden geri alınan topraklar da Bizans’a iade edilecekti.

NORMANLARIN SEFERİ

Yukarıda adı geçen liderlerin ilerleyişine sonradan katılan Norman liderler Tancred ve Bohemund’du. Bohemund Bizans ile girdiği savaşlarda elde ettiği ancak elinde tutamadığı toprakları yeniden ele geçirme fırsatı yakalamıştı. Birkaç sene öncesinde (1071-1083) babası Robert Guiscard ile birlikte Bizans topraklarına saldırılar düzenlemekteydi. Alexios ve onun politikasına yakından şahit olmuştu. Böylelikle Normanlar Frenklere katılarak seferin kaderini değiştirecekti. Bizans halkının Normanlara karşı düşmanlığı henüz taze idi. Haçlıların ilerleyişindeki en büyük sorunlardan birisi de yerli halkın Haçlıları ”Batılı barbarlar” olarak görmesiydi. Bu düşmanlık iki tarafın kan dökmesine sebep olacaktı.

İmparator’a bağlılık yeminini birçok kont gönülsüzce kabul etmek zorunda kaldı. İlk bağlılık yemini eden kontların arasında Bohemund geliyordu. Bohemund’un niyeti, İmparator’un gönlüne girmek ve Anadolu’da toprak sahibi olmak için temel oluşturmaktı. Bohemund’un bağlılık yemini sonrası ona uyup yemin eden birçok lider de bulunmaktaydı. Bohemund, seferin en önemli lideri olduğunu kanıtlamıştı. Alexios ise kurnazlığı ile tanınan bir hükümdardı. Bohemund’un yeminini bozacağını ve kendisine karşı gelebileceğini düşünerek, Haçlı liderlerinin önemli isimlerinden birisi olan Raymond Saint Gilles ile sıkı bir ilişki kurdu. Böylelikle Bohemund’un niyetlerine karşı çıkacak bir ”muhalif” yarattı.

NİKEA/İZNİK KUŞATMASI YARIDA KESİLİYOR

Haçlıların Anadolu topraklarına geçişinden sonraki ilk hedefi İznik şehri olmuştu. Haçlıların ilerleyişine rehberlik edecek iki Bizanslı general bulunuyordu bunlar, Manuil Vutumitis ve Tatikios’du. İznik o dönemde Anadolu Selçuklu Devleti’nin başkenti olmasına rağmen yeterli desteği alamadı. İznik sakinleri ise kuşatmanın kalkması ve can güvenliklerinin koruma altına alınması için Bizans İmparatoru Alexios’a mesaj gönderdiler. 16 Mayıs’ta başlayan kuşatma 18 Haziran’da son bularak Bizans’a teslim edildi. Şehri ele geçirip ganimet elde etmeyi düşünen Haçlı liderler surların üzerinde Bizans sancağının dalgalandığını gördüler. Bu sefere tanıklık etmiş olan Haçlı kronik yazarı Raimundus Aguilers, şehrin Alexios’a teslim edilmesindeki rahatsızlığını şöyle dile getirmektedir:

‘Alexios şehri hakimiyeti altına alır almaz ordumuza karşı öyle nankör davrandı ki ömrünün sonuna kadar insanlar imparatora sövüp onu hain olarak anacaklar.’

ANTAKYA KUŞATMASI VE ANADOLU’DA YURT EDİNME

İznik kuşatmasının ardından yola koyulan Haçlıların bir sonraki hedefi Antakya olmuştu. Antakya şehri Hıristiyanlar için hem dini hem de stratejik açıdan oldukça önemli bir şehirdi. Şehrin ele geçirilmesi Haçlıların yolculukları sırasında yaşadıkları sıkıntıların önüne geçecek ve onlara moral sağlayacaktı. Birinci Haçlı Seferi’nin en zorlu kuşatması olarak bildiğimiz bu kuşatma, 21 Ekim 1097’de başladı ve 2-3 Haziran’da son buldu. Şehrin hakimiyetinin kimde kalacağı ise Haçlı liderler tarafından görüşüldü. Yukarıda adı geçen Bizanslı generallerden Tatikios, Antakya’nın Bizans hakimiyetine alınması için görevlendirilmişti. Ancak kuşatma sırasında Haçlı ordularını terk etmiş ve Alexios’un yanına geri dönmüştü. Haçlı liderleri Konstatinopolis’te iken İmparator Alexios’a, ele geçirilen toprakların Bizans’a geri verileceğine yemin etmişti. Bohemund şehrin hakimiyetini sağlamak için öne çıktı ve Bizans ile olan anlaşmayı bozmak istedi. Bohemund’a ”muhalif” olan Raymond Saint Gilles, bu karara karşı gelen tek lider olsa da etkili olamadı ve Bohemund öncülüğünde Antakya Prinkepsliği kurulmuş oldu. (1098-1268)

ANTAKYA PRİNKEPSLİĞİ VE BİZANS MÜCADELESİ: DEVOL ANTLAŞMASI

Bohemund Antakya hakimiyeti sırasında birçok sorunla karşılaştı. İlk olarak, Malatya Savaşı’nda (1100) Danışmendlilere esir düştü ve 1103 yılına kadar Urfa Kontu II. Boudouin’in yardımını bekledi. Antakya’nın naipliğini yapan yeğeni Tancred, Bizans ile savaşlar gerçekleştirmiş ve sınırlar bir nebze olsun genişlemişti. Bohemund esaretten kurtulduktan sonra Harran Muhaberesi’ne katıldı (7 Mayıs 1104) Bu savaşta ağır bir yenilgi alan Bohemund ve ordusu, yüzünü tekrardan Bizans’a çevirerek seferler düzenledi. Bu mücadelede Urfa Kontluğu (1098-1144) ile birlikte hareket ediyordu. Harran savaşı sonrası Urfa Kontu II.Boudouin esir düştü ve kontluğun hakimiyeti geçici süreliğine Tancred’e devredildi. Bohemund hem Bizans hem de Müslümanlar ile aynı anda mücadele edemezdi. Zaten ordusu da zayıf düşmüştü. Bu yüzden Avrupa’ya, ana vatanına dönüp burada ordu toplamaya başladı.( Yolculuk: Eylül 1104- Ocak 1105) Sefer sırasında gösterdiği başarılar Avrupa’da yankı uyandırmış olmalı ki büyük bir sevinçle karşılandı. Bohemund ilk olarak Papa’nın huzuruna çıkıp Bizans seferi için destek sağladı. Papa, Bohemund’u ”Hıristiyan ordusunun sancak taşıyıcısı” ilan ederek ordusuna katılımı sağladı. Bohemund Avrupa’da Bizans’a karşı propagandalar gerçekleştirdi. Bununla yetinmeyip Fransa Kralı I.Henry’nin huzuruna çıktı ve onun kızı Constance ile evlendi. Bohemund Bizans’a karşı bir Haçlı seferi çağrısı yapma girişiminde bulunarak Latin Avrupa’nın Bizans’a olan önyargısını/nefretini körükledi ve Bizans seferi böylelikle başlamış oldu. Ekim 1107’de yelken açan ordular Avlonya’yı (Günümüz Arnavutluk’da bulunan bir şehir) işgal ettiler. Ardından Draç’a yönelen ordu, şehri kuşatma altına aldı. Bizans ordusunun da geldiğini duyduktan sonra gemileri yaktırarak ordusunun odağını kuşatmaya yöneltmek istedi. Kuşatma o kadar zorlu geçti ki Bohemund ve ordusu hiçbir şekilde şehri ele geçirecek fırsatı bulamadı. Ayrıca İmpartorun ordusu da Bohemund’un ordusuna aman vermiyordu. Bohemund utanç duyarak Alexios’a barış teklif etmek zorunda kaldı. İmparator ve Bohemund arasında Devol Antlaşması imzalandı.(1108) Bu antlaşmanın sonucunda Antakya Prinkepsliği artık Bizans’ın vasalığını kabul etmişti.

Birinci Haçlı Seferi’nin başlangıç sebeplerinden birisi olan Bizans’ın paralı asker çağrısı, tehdide dönüşmüştü. Haçlı orduları durmaksızın Bizans’ı tehdit edip, verilen sözlerden caymışlardı. Antakya şehri Bizans’a devredilmemişti ve bunun sonucunda Bizans ve Haçlıların arası telafi edilmeyecek şekilde açılmıştı. Devol Antlaşması’ndan sonra Bohemund, artık Bizans’ın üstünlüğünü kabul etmişti. Bizans- Norman çekişmesi Bizans’ın zaferi ile sonuçlanmıştı. Bohemund antlaşmadan sonra asla Antakya’ya geri dönemedi. Ellili yaşlarda tekrardan Bizans’a karşı sefer hazırlığına giriştiği sırada hayatını kaybetti. (7 Mart 1111)

KAYNAKLAR
Anonim Haçlı Tarihi/ Gesta Francorum, Doç.Dr.Ergin AYAN.
Alexiad & Malazgirt’in Sonrası İmparator Alexios Komnenon Döneminin Tarihi, Anna KOMNENA çev. Bilge UMAR.
Anadolu’ya Saplanan Hançer: Antakya Prinkepsi Bohemund’un Hayatı ve Faaliyetleri, Umut BAŞAT.
Birinci Haçlı Seferi: Kudüs’e Yolculuk, Peter TUDEBODUS, çev. Süleyman GENÇ.
Haçlılar Kudüs’te: Bir Papazın Gözünden İlk Haçlı Seferi, Raimundus AGUİLERS, çev. Süleyman GENÇ.
Haçlılar ve İstanbul (1096- 1261), Prof. Dr. Birsel KÜÇÜKSİPAHİOĞLU.

Editör: Astropower – 25.08.2022

Bu içerik hakkında ne düşünüyorsunuz? Yorum yapabilir, oy kullanabilir ya da tepki seçebilirsiniz. Gönderinizi oluşturun!

Rapor Et

Meraklı

Ayberk Toy tarafından yazıldı

Makale YazarıÜyelik Yılı

Ne düşünüyorsun?

Yorumlar

Bir yanıt yazın

    Yeni Süper Kahramanları Oluşturan Gox Arion’un Amacı Ne?

    Yanlış Yolda Olduğunuzda Evrenin Gönderdiği Gizli İşaretler