700 Yıllık Kerpiç Cami: Cenne Ulu Camii

Dünyanın topraktan yapılan en büyük yapısı Cenne Ulu Camii; birçok mimar tarafından muazzam bir şekilde inşa edilmiş büyük kerpiç bir yapıdır. Mali‘nin Bani Nehri sel ovasındaki Djenne şehrinin merkezinde yer alan yapı ilk kez 13. yüzyılda inşa edilmiştir ancak defalarca yıkılma tehlikesiyle karşılaşan caminin şimdiki izleri 1907’ye dayanmaktadır.

Cami, Cenne halkının merkezi olmakla kalmamış Afrika‘nın da meşhur yerlerinden biri olmuştur. “Cenne Eski Kasabaları” ile beraber 1988’de UNESCO tarafından Dünya Miras Listesine eklenmiştir.

Her yıl rüzgarın ve yağmurun yıprattığı yapı aşındırma sonucu yerel halk çocuk, yaşlı demeden camiyi çamurla sıvayıp mantolama görevini yerine getirirler. Bu da halk tarafından özel kabul edilen Çamur Bayram’ının ortaya sağlamıştır.

Kaynaklarda; yapının çok eski zamanlarda ilk kez saray olarak kullanıldığı ve aslında inşa amacının da buna dayandığı söylenmektedir. Bir dönem tahtta olan Sultan Kanburu’nun Müslüman olmasıyla camiye çevrilmiştir. Kanburu, kendi sarayını ise caminin dışında doğusuna inşa ettirmiştir.

Yapı malzemesi olarak, şehirdeki diğer tüm yapılarda olduğu gibi yalnızca çamur kullanılan caminin içerisinde 100’den fazla sütun bulunmaktadır. Ve bu sütunlara elle şekil verilmiştir.

Bildiğimiz camilerden farklı olarak herhangi bir başka yapı malzemesi bulundurmayan ya da oymacılık gibi bir sanatla şekillendirilmeyen caminin; insanların inancına dayalı restorasyonlarıyla ayakta kalması ve estetik görünümünün, üzerine belirli bir örüntüyle çakılan kazıklarla oluşması gerçekten ilgi uyandırıcı.

Ancak yine de yapı dünyada az bilinen tarihi eserlerden biri.

İNTERNET KAYNAKLARI DİKKATE ALINARAK HAZIRLANMIŞTIR!

Editör: Fatih Düz – 12.06.2022