Çocuklara Kitap Okuma Alışkanlığı Nasıl Kazandırılır?

Araştırmalara göre, günde sadece 20 dakika kitap okuyan çocukların, yaşıtlarından daha iyi düşünme becerilerine sahip oldukları kanıtlanmıştır. Olaylara bakış açıları, çözüm yolları daha hızlı oluşuyor olup, daha az stresli ve durum çözümleme becerileri konusunda da iyi performans gösterdikleri ortaya çıkmıştır.

Ancak çok az sayıda çocuk kitap okumayı seviyor. Diğer bir kesim ise, kitabı eline almak istemiyor veya çok kısa sürede sıkılıyor. Bu durumda ebeveynlerin çocuklara yol göstermeleri ve dozunda teşvik etmeleri gerekiyor.

Peki bu alışkanlık çocuklara nasıl kazandırılmalıdır?

• Öncelikle çocuğunuzun rahat edeceği bir ortam ayarlamalısınız. Mümkün olduğu kadar sessiz, aynı zamanda da dikkat dağıtmayacak bir yer seçmelisiniz. Çeşitli uyarıcıların olduğu ortamda çocuklar okuduklarına dikkat edemezler ve dikkatleri çok kolay bir şekilde dağılabilir.
• Zaman çok önemlidir. Uzmanlara göre yatmadan önceki son 20 dakika, zihni dinlendirmek için en verimli zaman olarak nitelendirilmiştir. Bu zaman aralığında çocuğunuzun kitap okuyacağı 20 dakika, onun sağlıklı bir uykuya geçiş sağlamasını kolaylaştıracak olup, bedenini de dinlendirecektir.
• Aile üyeleri de kitap okumalıdır. Siz elinize telefonunuzu alıp eğleniyorsanız eğer, çocuğunuzun o esnada kitap okumasını beklememelisiniz. Bu alışkanlığı kazandırmadaki en büyük rol sizlere ait. Kendinizi de olayın içine eklemelisiniz ki, uygun rol modeller olarak çocuğunuzu bu davranışa teşvik edebilmelisiniz.
• Çocuğunuzun ilgi alanları üzerine kitap seçimleri yapmalısınız. Örneğin, hoşlanmadığı bir konu hakkında hiç kimse o kitabı okumak istemez. O nedenle çocuğunuzun, öncelikli sevdiği karakterlerin yer aldığı kitapları kütüphanenize eklemelisiniz.
• Bu alışkanlığı doğru kazandırabilmenin ilk yolu, çocuğunuzun iyi bir dinleyici olmasından geçmektedir. Bir süre kitabı çocuğunuza siz okuyun, merak etmeyin. Belli bir zaman sonra artık kendisi okumak isteyecektir.
• Teknolojik eşyalardan çok, evinizde kitap olmalı. Her türden kitap olabilir; dergi, gazete, roman, hikaye kitapları, boyama kitapları vs. evin her yerinde bulundurulmalıdır.
• Varsa kardeşi, abisi de çocuğunuza kitap okuyabilir. Bu sayede çocuğun dil gelişimi ve hayal etme becerisi de gelişim gösterecektir. Hayal kurabilen ve okuduklarını veya dinlediklerini canlandırabilen çocuklar, yaşıtlarının daha da ilerisinde gelişim gösteren çocuklardır.
• Çocuklarınıza olumlu pekiştireçler sağlayın. Örneğin kendinize belirli bir sınır belirleyin, bu sınırı sağlamasını çocuğunuzdan isteyin. Eğer çocuğunuz o sınırı tamamlarsa, onu ödüllendirmelisiniz. Bu durum da çocuğunuzu kitap okumaya teşvik edecek olup, alışkanlık kazanabilmesine yardımcı olacaktır. Lakin dikkat etmeniz gereken bir durum vardır. Bu pekiştireçler yerinde ve sınırlı sayıda olmalıdır. Sürekli hale getirirseniz eğer, çocuk içtenlikle istediği için değil de, sonundaki ödül için kitap okumak isteyecektir. Bu durumu iyi ayarlamanız gerekmektedir.

Kitap okuma konusunu bir baskı ve zorlama sürecine dönüştürmemekte fayda var. Çocuklara kitap okuma alışkanlığı kazandırmaya çalışılırken, kitaplardan uzaklaştırmamalısınız. Çocukların bu güzel dünyadan farklı dünyalara yelken açması için zorlayıcı tutumlar yerine, teşvik edici tutumlar sergilemelisiniz.

Editör: Ece Altaylıgil – 28.08.2022