Alışveriş Hastalığı ve Gönüllü Dolandırılmak

‌Belki de hemen hepimizin başında olan, karşısına gelen ve bir türlü insanın kendisini alamadığı bir hastalıktan bahsedeceğim: alışveriş hastalığı.

Öteden beri, internetin yaygınlaşmasından sonra başlayan; uzaktan satış, online alışveriş sistemleri, zahmetsizce evden yapılan siparişler, çoğu sürprizle karşılaşmalar ve aldatıldığını ürünü aldığında anlamak hemen hepimizin başına gelen bir olgudur. Öncelikle şunu bilmek gerekir, hiçbir tüccar size zararına satış yapmaz, hiçbir tüccar karı olmadan size hediye vermez, eğer size hediye veriyorsa; bir sonraki aşamada sizi kandıracağının bir kanıtını elde etmektedir.

Gasp, sadece sokakta yürürken, birinin size yaklaşıp, kolunuzdaki çantayı alması veya kalabalıkta yanınıza yanaşıp cüzdanınızı çalması değildir. Göstere göstere gasp suçları işlenmektedir. Bunlardan en masum olanı: mesela ‘100 lira alışveriş yaparsanız, size 50 liralık bir şeyi 10 liraya önerirler’ siz, zorunlu olarak o ürünü almak için, belki de ihtiyacınız olmayan 100 liralık alışveriş yapmışsınızdır; siz aslında kandırılmışsınız siz aslında soyulmuşsunuz. Bir başka masum dolandırıcılıkta; bir alana, bir bedava kampanyasıdır, o kampanyayı yaparken; hırsız, ürünü aldığınızda iki tane işaretlememişseniz, istemediğiniz halde, o ürünü iki kat fiyatı almış olursunuz; bazen de iki tane işaretlersiniz ama siteyi arızalı yaptığı için hırsız, bir tane işaretlemiş görünürsünüz siz gene iki katkı kazıklanırsınız.

Uzaktan satış yapanların en önemli kozlarından birisi, size bir tarih ve bir saat aralığı vermekte ve siz alışverişinizi, o tarihe ve o saat aralığına denk getirmek zorunluluğunu hissedersiniz ve beyniniz artık illa o zaman aralığında: “ben o ürünü almalıyım.” emrini almıştır. Hiç kimse size, fazladan hediye vermez. Kandırıldınız. kandırıldık ve maalesef ticaret bakanlığı bu tür sahtekarlıkların, önüne geçmekte geç kalmaktadır. Bu tür, zaten bir sürü yasa çıkmasına rağmen maalesef yasalar uygulanmamaktadır.

Üzerinizde, sürekli bir baskı, sürekli bir abluka vardır. Size, ‘falanca mekanda %50 indirim, filanca üründe 200 TL hediye kupon, sizi soymak için hazırlanmış, envai çeşit entrika, sizi, bizi, hepimizi kuşatmıştır. Modern dolandırıcılıkta bir numara GSM şirketleridir. Hiç gereği yokken bir telefonla aranırsınız: “efendim tarifeniz de, şunu uyguluyorsunuz, size 10 lira daha fazla verirseniz, şöyle bir tarife öneriyoruz ya da 5 liraya hediye saklama alanı veriyoruz gibi….” sizi kandırmaya, dolandırmaya yönelik faaliyetlere, şahit olursunuz; kısaca biz hepimiz, bir şekilde alışveriş hastalığına tutulup, soyuluyoruz.

Farkında mıyız? Değiiz, bu yazıdan sonra farkına varacak mıyız? Varmayacağız ama benden uyarması en azından bir farkındalık yarattıysam ne mutlu bana. Yazıya son vermeden önce üzerimizdeki ablukalardan bir başkası sözüm ona, televizyonculuk adına yavaş yavaş konuşan, ‘konuşma özürlü’ gibi konuşan sunucular. Sırf reklam almak için: “biraz sonra haberimizde” gibi laflarla aynı cıngılı; 10 kere, 20 kere döndürmeler: ruh ve duygu hırsızlığıdır; aynı tavır internette de vardır. Mesela: “şundan bir bardak içerseniz, zayıflarsınız!’ diye başlık atıyor ama o içeceğiniz şeyin ne olduğunu bir türlü söylemiyor, ardından da bin bir türlü hikayeler… Yani velhasıl, hem manen hem de maddeten soyuluyoruz.

Editör: Fatih Düz – 12.02.2023