Açlık Taşı’ndan İnsanlığa Mesaj Var!

Dünya’da yaşanan küresel ısınma ve iklim krizinin yol açtığı sorunların en başında kuraklık gelmektedir. Son zamanlarda Avrupa’yı tehdit eden kuraklık, nehir sularının çekilmesine yol açarak ilginç bir olaya tanıklık etmemizi sağladı. Elbe Nehri’nde su seviyesinin azalmasıyla 1616 tarihli açlık taşı gün yüzüne çıkmıştır. Taş üzerinde, Almanca, “Wenn du mich seehst, dann weine” (beni görürsen ağla) yazmaktadır.

En son 2018 yılında görülen bu taş, geçtiğimiz gün suların alçalmasıyla yeniden ortaya çıktı. Kaya üzerindeki yazılarda; 1417, 1616, 1707, 1746, 1790, 1800, 1811, 1830, 1842, 1868, 1892, 1893, 1921, 1930 ve 1934 yıllarında yaşanan kuraklıkların da kaydedildiği görülmektedir.

15. yüzyıldan 19. yüzyıla değin kurumaya yüz tutan Avrupa’daki nehirlere bırakılmış mesajlar, suyun ulaştığı tehlike seviyesine dikkat çekmek ve kuraklığa karşı halkı uyarmak için yapılagelmiş bir mesaj geleneği. Almanya ve Çekya sınırlarını kapsayan nehirlerde henüz seksen adet açlık taşı tespit edilmiştir. Bu keşiflerden en yenisi 1903 tarihinin okunduğu ve üzerinde Almanca “achtung” (dikkat) yazılı taştır.

Avrupa Komisyonu Ortak Araştırma Merkezi’ndeki araştırmacı Andrea Toreti, 9 Ağustos tarihinde yaptığı basın açıklamasında, Avrupa’da yaşanan mevcut kuraklığın son 500 yılın en kötüsü olabileceğini ve 2018 yılında yaşanan kuraklığa benzemediğini söylemiştir. Toreti, ayrıca önümüzdeki üç ay “çok yüksek kuraklık riski” yaşanabileceğine dikkat çekti.

2013 yılında Elbe Nehri’ndeki açlık taşlarını araştıran ekip, taşların üzerindeki yazıların yazarların baş harfleriyle kazındığını ve yazıtlarda kuraklığın kötü bir hasat dönemi, gıda kıtlığı, yüksek fiyatlar ve yoksullara açlık getirdiği” gibi ifadelere yer verildiğini açıkladılar. Kuraklığın sonuçlarına yönelik uyarı niteliği taşıyan bu yazılar insanlığa adeta birer mesaj vermekte, kuraklığa karşı 400 yıl öncesinden bizleri uyarmakta.

Bilindiği üzere Elbe Nehri, II. Dünya Savaşı sırasında Amerikan ve Sovyet Birlikleri’nin Nazi Almanyası’na karşı farklı yönlerden ilerlerken ünlü bir şekilde çarpıştıkları noktadır. Su seviyesinin azalmasıyla birlikte çatışmadan arta kalan mühimmatlar 2018’de açığa çıkmıştı. Açlık taşının da durumu gösterdiği gibi çok uzun zamandan bu yana bölge kuraklık riski taşıyan bir yer olmuş; belirli aralıklarla bu kuraklıklar tekrarlanmıştır. Aynı kaya üzerindeki yazıt ve tarihler bu duruma birer kanıt niteliğindedir. Ayrıca, Kuzey ve orta Avrupa’daki ağaçlarda yapılan dendrokronolojik çalışmalar, bölgedeki mega kuraklığa somut veri olarak sunulmaktadır.

Temmuz ayının sonlarında da İtalya’nın Po Nehri’nde yaşanan kuraklık nedenli suların çekilmesi ile de II. Dünya Savaşı’ndan kalma 450 kg’lık bomba bulunmuş ve kontrollü bir şekilde imha edilmişti. Balıkçıların bulduğu bombanın ABD yapımı olduğu tespit edilmişti.

Po Nehri’nin Mantova ilinden geçen yatağında ise Mart ayında yine aynı nedenle Nazilerden kalma zırhlı araç ortaya çıkmıştı. Roma’daki Tiber Nehri’nde de benzer durum yaşanmış; İmparator Nero Dönemi’nde inşa edilen köprü su yüzüne çıkmıştı.

Editör: Astropower – 18.08.2022