Pandemi Döneminde Kız Çocuklarında Erken Ergenlik Arttı

COVID’in dünya nüfusuna yol açtığı sağlık sorunlarının listesi arasında, daha kafa karıştırıcı ve ilginç olanlarından birisi de erken ergenlik olarak bilinen durumu yaşayan kızların sayısındaki artıştır. Araştırmacılar ise durumu anormallik olarak adlandırmaktadır.

Birden fazla çalışma, tipik olarak nadir görülen bir durum olan pandeminin ilk aylarında sayılardaki ani artışı tespit ederek, virüs ile erken ergenlik için bir tetikleyici arasında potansiyel bir bağlantı olduğunu vurguladı. Romada’daki 60. Yıl Avrupa Pediatrik Endokrinoloji Derneği Toplantısı’nda sunulan bir çalışma, bunun enfeksiyonla hiçbir ilgisi olmayabileceğini öne sürüyor. Bunun yerine, kilitlenmeler sırasında akıllı cihazlarda saatlerce gezinmek için harcanan zaman suçlanabilir. Türkiye’deki Gazi Üniversitesi ve Ankara Şehir Hastanesi’nden araştırmacılar, 18 olgunlaşmamış dişi sıçanı, her gün nispeten kısa veya uzun süreler boyunca ağırlıklı olarak LED ekranlarımızdan yayılan bir ışık spektrumuna maruz bıraktılar ve daha uzun süreler boyunca mavi tonlu ışıkta yıkananların, ayırt edici özellikleri gösterdiğini buldular. Bunun sonucunda kalanların ise diğerlerinden daha erken olgunlaştığı kanısına vardılar. Endokrinolog ve endokrinolog Gazi Üniversitesi’nden başyazar Aylin Kılınç Uğurlu; “Melatonin seviyelerini değiştirmek için yeterli olan mavi ışığa maruz kalmanın, aynı zamanda üreme hormonu seviyelerini değiştirebildiğini ve sıçan modelimizde daha erken ergenliğe neden olabildiğini bulduk. Ek olarak, maruz kalma ne kadar uzun olursa, başlangıç o kadar erken olur” diyor.

Pandemi sırasında neden dünya çapında daha fazla kızın ergenliğe girdiği konusunda bir smaçtan uzak olsa da, kişiselleştirilmiş dijital teknolojiye giderek daha fazla bağımlı hale geldiğimiz için bu durum, kesinlikle ciddiye alınması gereken bir durumdur. İstatistiksel olarak konuşursak, çoğumuz 12 yaşına kadar ergenliğin sevinçlerini ve korkularını yaşamaya başlarız, erkeklerde 9’dan 14’e ve kızlarda 8’den 13’e kadar bu süreç ilerler. Kızlar için erken ergenlik, sekiz yaşından önce ortaya çıkan ikincil cinsel özelliklerin belirtileri olarak tanımlanır. Durumun yaygınlığına ilişkin önlemler dünya çapında önemli ölçüde değiştiğinden, kaç kızı kapsadığını netlikle söylemek şu an için zor.

Bu nedenle Türkiye’de bir erken ergenlik formu bildiren kızların sayısı Nisan 2019’da 25’ten Mart 2020’de 58’e yükseldiğinde, araştırmacılar şaşkına döndü, yüksek kalorili yiyeceklerden pandemi korkusuna kadar her şeyin suçlanabileceğini öne sürdüler. İlgi çekici bir olasılık, akıllı cihazların kullanımındaki keskin artış oldu. Ya da daha kesin olmak gerekirse, her gün telefonlarımızdan ve tabletlerimizden yayılan mavi ışığa maruz kalma süresinde önemli bir artış gerçekleşti.

Sıçanları daha uygun bir test konusu olarak kullanan araştırmacılar ekibi, bu hipotezin bunun için çok şey olabileceğini gösterdi. Her gün mavi ışık süresinin iki katına maruz kalan dişi sıçanlar, yaşıtlarına göre nispeten daha genç yaşta kemirgen ergenlik dönemine girdiler. Bu durum, diğer faktörlerin de önemli bir rol oynayamayacağı anlamına gelmez. Ergenliğin biyolojisi inanılmaz derecede karmaşıktır ve insanlarda ergenlik zaman çizelgesini şekillendirmek için çok çeşitli etkilere bolca yer vardır.

Uğurlu; “Bu bir sıçan çalışması olduğundan, bu bulguların çocuklarda tekrarlanacağından emin olamayız, ancak bu veriler mavi ışığa maruz kalmanın erken ergenlik başlangıcı için bir risk faktörü olarak kabul edilebileceğini gösteriyor” diyor.

Bilgiyle kalmanız dileğimle.

Editör: Fatih Düz – 11.11.2022