Esneyen Birini Gördüğünde Neden Esnersin? Esnemek Bulaşıcı mıdır?

Esnemek neden bulaşıcıdır? bir bilim adamlarına sorduk

Esnemeyi düşünmek bile sizi esnetebilir . Bu, hayvanlar dahil herkesin yaptığı bir şeydir ve onu boğmaya çalışmamalısınız çünkü esnediğinizde, bunun nedeni vücudunuzun buna ihtiyacı olmasıdır. Bir vücudun yaptığı en bulaşıcı, kontrol edilemez eylemlerden biridir.

Ortalama bir yetişkin günde birçok kez esner. Ve bir esnemenin geldiğini hissettiğinizde, bastırmak neredeyse imkansız olabilir.

Neden esniyoruz?

Neden esnediğimiz konusunda bilimsel bir fikir birliği yok.

Wichita Eyalet Üniversitesi’nden bir konuşma bilimci olan Douglas Parham, bir teori, insanlar yorgun olduğunda derin nefes almayı bıraktığımızı ve bunun da vücutta karbondioksit birikmesine neden olduğunu iddia ediyor. Parham, esnemenin özel bir tür solunum olabileceğini söyledi. Karbondioksiti dışarı atarken, derin bir nefesten bile daha fazla oksijeni hızla oluşturur.

Georgetown Üniversitesi’nden nöroetikçi ve sinirbilimci James Giordano, aşırı karbondioksit ve oksijendeki düşüş veya adenosin adı verilen bir bileşikteki artış gibi diğer kimyasal değişikliklerin de “esneme kapıları” olarak hareket edebileceğini söyledi. Bu kimyasallar esnemeyi tetikleyen bir sinyal gönderir. Giordano, esneyerek, oksijenle zenginleştirilmiş kanı beyne göndererek yüz kaslarını sıkıştırdığımızı söyledi.

Diğer öneriler, esnemenin amacının beyni soğutmak veya doku ve akciğer gibi iç organları esneterek vücudun canlanmasına yardımcı olmak olduğunu belirtir.

Bütün hayvanlar esner mi?

Harvard Tıp Fakültesi’nde uyku üzerine çalışan bir nörolog olan Thomas Scammell, hayatımızın temel bir parçası olmasına rağmen, esneme hakkındaki bilgilerin zayıf olduğunu söyledi. Ancak esnemenin birçok hayvanda beyin sapından kaynaklanan ilkel bir refleks olduğunu da sözlerine ekledi.

Scammell, insanların beyin sapının diğer memelilere (ve kuşlara ve sürüngenlere de) benzemesi nedeniyle çoğu hayvanın esnemesinin mantıklı olduğunu söyledi. Gerçekten de kuşlar, sürüngenler, kediler, memeliler ve bazı köpekbalıkları esneyebilir ve daha büyük beyinli hayvanlar daha uzun süre esneme eğilimindedir.(örneğin kediler ve köpekler) Giordano, “Bu, esnemenin gerçekten yaptığı şeyin beyin kimyasını değiştirdiği teorisine biraz destek veriyor,” dedi ve bilim adamlarının hala bunun nedenlerini araştırmaya çalıştıklarını da sözlerine ekledi.

Neden karşınızdaki kişi esnediğinde siz de esnersiniz?

Esnemek kesinlikle bulaşıcıdır. Bunu yapan insanların videolarını izlemek bile bir esneme seansını tetikleyebilir.

Esneme neden bulaşıcıdır?

Videoyu izlediğinizde bir esneme yakaladıysanız, Baylor Üniversitesi’nden yapılan bir araştırmaya göre, bu iyi bir şey: Empati ve bağ kuruyorsunuz demektir.

Personality and Individual Differences dergisinde yayınlanan çalışmada 135 üniversite öğrencisi, kişilikleri ve farklı yüz hareketlerine nasıl tepki verdikleri incelendi.

Sonuçlar, bir kişinin sahip olduğu empati düşük ise , bir başkasının esnediğini gördükten sonra esneme olasılığınının da  düşük olduğunu gösterdi.

Bu sonuçların genellenemeyeceğine dikkat etmek önemlidir. Esnemeyi yakalamamak, psikopatik veya sosyopatik eğilimlerin kanıtı değildir.

Bilim ve tıp ne söylüyor?

PBS NewsHour, bir konuşma bilimcisine, bir uyku nöroloğuna, bir nöroetikçiye ve kaşıntıyla ilgili beyin devrelerini inceleyen bir sinirbilimciye esnemenin neden bulaşıcı olduğunu sordu. Toplu esnemenin evrimsel değerinin bilinmediğini, ancak bir hayvanın kabilesinin üyelerini koruma arzusuyla bir ilgisi olabileceğini söylediler.

Bilinen şey, davranışın bulaşıcı olduğudur. Bir araştırmaya göre , başka birinin esnediğini gördükten sonra esneme olasılığı altı kat artıyor.

Esneme bulaşmasına gelince, Giordano bunun organizmaların başkalarının eylemlerini taklit ettiği sosyal yansıtma adı verilen bir fenomenle ilgili olabileceğini söyledi. Kaşıma, bacak bacak üstüne atma ve gülme gibi diğer davranışlar bu kategoriye girer. Giordano bu davranışın beyindeki ayna nöronlarla bağlantılı olabileceğini söyledi. Giordano, “Bu nöronların dahil olduğu şey. hissettiklerimizi hareket etme şeklimizle eşleştirmek” dedi. “Yani biri yüzümü kaşıdığımı görürse, bunun nasıl bir his olduğunu bilir ve kendisini bu hareketi yapmaya mecburmuş gibi hissedebilir.”

Mevcut araştırmaların esnemenin sizin hakkınızda, beyin sıcaklığınız ve esneyen birinin karşısında esnemeniz ise empati potansiyeliniz hakkında neler söylediğini görmek için aşağıdaki videoyu izletip sizleri biraz daha esnetelim.

Ben bu yazıyı hazırlarken ne kadar esnediğimi ölçmek istedim fakat 10’dan sonrasını saymayı bıraktım. Peki siz okurken ve videoları izlerken kaç kez esnediniz? Empat mısınız? Az esnemeniz de empat olmadığınız anlamına gelmiyor. Bilim insanları bunu da söylediler:

İyi seyirler ❤️

Editör: Fatih Düz – 27.07.2022