Sinemanın Büyüsü, La Jetée ve Anlar

Daha önce sadece fotoğraf karelerinden oluşan bir film izlemiş miydiniz? Kulağa ilginç geliyor sanki. Hareket ve diyalog olmayan, siyah beyaz olan ve dış ses tarafından anlatılan bir film ile tanıştıracağım sizi. La Jetee.

Chris Marker tarafından 1962 yılında yapılmış olan La Jetee filmi, deneysel sinema örneklerinden. Fransız sinemasına ait olan bu filmde, 3. Dünya Savaşı sonrasında yaşanan nükleer felaketinden sonra yeraltına sığınan bir grup insanın, yaptıkları çalışmalar ile birlikte savaştan önceki zamana dönmeye çalışmaları anlatılıyor. Yapılan çalışmalarda kobay olarak kullanılan kişi ise kendini çocukluğuna yolculuk yaparken buluyor.

Film, ‘’Bu, çocukluk çağına ait bir görüntünün tesirinde kalmış bir adamın öyküsüdür.’’ cümlesi ile başlar. Bir Pazar günüdür ve aileler çocuklarını kalkan uçakları seyretmeleri için havalimanına götürmüştür.

Hikayesi anlatılan çocuk da oradadır ve o pazar gününden hafızasında kalan bir kadın yüzü vardır…

O gün havalimanında bir patlama olur ve Paris büyük bir yıkama uğrar.

Hayatta kalanlar sığınaklara yerleşir. Toprağın üstü artık yaşanmaz bir hale gelmiştir. Yeraltına inenler şimdiki zamanlarına yardım etmek için geçmiş veya geleceğe insanlar gönderme deneyleri yaparlar. Güçlü zihne sahip insanları göndermeyi tercih ederler. Hikayesi anlatılan bu adam, geçmişteki bir görüntüye takılı kaldığı için seçilir.

Adam deneyler sayesinde geçmişe gider ve o kadın ile karşılaşır. Geçmişe gönderilen adam, kadınla farklı zamanlarda farklı mekanlarda bir araya gelir.

Kadın bir süre sonra bu duruma alışmıştır. Nereden geldiğini bilmediği bu yabancının gülmesine, konuşmasına, susmasına ve ortadan kaybolmasına normal bir olaymış gibi bakar.

Geçmişte kadınla vakit geçiren bu adam laboratuvara geri döndüğünde kamp lideri de oradadır. Geçmişe gönderme denemesi başarılı sonuçlanmıştır ve adam artık geleceğe gönderilmek istenir…

Filmde tüm anlatılanlar fotoğraf kareleri ile seyirciye aktarılır. Seçilen fon müzikleri, kullanılan fotoğraflar, insan mimiklerinin hepsi anlatılan hikaye ile paralellik gösterir. La Jetee, günümüz bilim-kurgu sinemasına ve deneysel sinema türlerine öncülük eden bir filmdir. Filmde zaman sıçramaları, bellek meselesi ve bilinçaltı konuları üzerinde durulmuştur. Film içerisinde belirli bir zaman ya da mekan kavramı yoktur. Film, anlardan oluşur ve bu anların geçtiği belirli bir zaman dilimi bulunmaz. Unutmadan filmde tek bir tane hareketli görüntü kullanılır. Bu hareketli sahne ve finali izlemek isteyenlere sürpriz olsun. La Jetee, 12 Maymun filminin de esin kaynağı olan bir başyapıttır. Çok sevilen Inception filmindeki zaman sıçramaları da La Jetee filmindeki zaman kavramına benzetilmektedir. 28 dakikalık ve oldukça farklı olan bu kısa filmi izlemek ve finalinde ne olduğunu öğrenmek isterseniz aşağıdaki linkten bakabilirsiniz. Daha önce izlemişseniz ya da yeni izleyecekseniz benimle de yorumlarınızı paylaşmayı unutmayın!

https://youtu.be/JS4BhsL-EWA

Editör: Fatih Düz – 18.06.2022