Hayatın Her Alanında Ayrılmaz Bir İkili | Teorik ve Pratik Eğitime Bir Bakış

Eğitim; insanların günümüzde yaşamlarını kolaylaştırmak, Dünya içindeki ve evrendeki olaylarla olgular arasındaki etkileşimi araştıran, elde ettiği sonuçları beş duyu organlarından en az biriyle bilgi yoluyla birleştirme yöntemidir. Aileden başlayarak, mezara kadar insanın tecrübe ve öğretim yoluyla kazandığı tüm kazanımlar “eğitim” kapsamının içine girer. Küçük çocuğun kalemi nasıl tutacağını öğrenmesi de eğitim gerektirir, laboratuvarda asitle baz arasındaki birleşimin tuzu nasıl meydana getirdiğini gözlemlemek de eğitimdir. Ancak eğitimi sadece tek bir tanım üzerinden açıklamak eğitim kavramını yetersiz ve eksik kılar. Hayatın başından sonuna her alanda eğitim kendini gösterir. Çünkü hayatın her alanında bilgi vardır. Bu bilgilerin nerede ne zaman ve nasıl kullanılacağını öğrenmek eğitimin yoludur. Eğitim hayatta hem zihinsel hem de fiziksel olarak kişinin rahat, huzurlu ve planlı yaşamasına fırsatlar açan kanaldır. İnsanların ve toplumların yaşam standartlarını belirleyen temel faktör eğitimdir. Eğitimin hayatımızın her alanında yer ettiği bir gerçektir. İşte bazı alanların eğitimle ilişkisi:

1) Sağlık: Canlıların hayattaki en gerekli ihtiyacı sağlıktır. Düzenli ve canlı hayat ancak sağlıklı eğitimle mümkündür. İnsanlar için sağlık eğitimi tüm yaşam deneyim alanlarını kapsamaktadır. Çok yağlı yemekler yememek, asitli ve tarihi geçmiş gıdalardan uzak durmak, çocukluk dönemiyle gençlik dönemleri arasında beslenmede dikkat edilecek unsurlar sağlıklı eğitimle mümkündür. Örneğin yağlı yiyeceklerin kişinin metabolizmasına zarar verdiğini, insanlarda şişmanlığa sebep olduğunu bilmek bir teoridir. Ancak kızartma, kola, kolesterolü yüksek tam yağlı sütler, kırmızı et gibi ürünlerden olabildiğince uzak durmak gerekmektedir. Bu tür ürünleri kahvaltımızdan uzak tutmak, diğer öğün yemeklerinde de bunu uygulamaya karşı direnç göstermek pratiktir.

2) Ebeveynlik: Anne ve baba olmak gerçekten de tüm evli çiftlerin hayalleri arasındadır. Ancak her anne ve baba adayı çocuklarının zihinsel ve fiziksel gelişiminin eğitimini üstlenebilir durumda olabilmelidir. Bu da “çocuk eğitimi” ile mümkündür. Ailelerin çocuklarının eğitimi için öncelikle psikolojik eğitim almaları gerekir. Çünkü çocukların yaş grubuna göre davranış modelleri gerekmektedir. 4 yaşındaki çocuk daha çok oyuncak ve çevre ile ilgiliyken; 12 yaşındaki çocuk çevresel ve sosyal ilişkilerin de etkisiyle daha dışarı dönük olabilmektedir. Bu yaşlarda yavaş yavaş kendini hissettirmeye başlayan ergenliğin fiziksel ve ruhsal olarak kişide sarsıcı etkileri gözardı edilmemeli, ebeveynler çocuklarıyla bu durumun yarattığı etkileri gerekirse bir psikolog ve danışman eşliğinde görüşmenin yollarını pratiğe dökebilmelidir.

3) Okul: İnsanların hayatlarında sosyal yaşamla ilişkiye girdiği en somut adım okullardır. Burada alınan eğitim seviyesinin düzeyi öğrencinin sosyal yaşamdaki kalitesini belirler. Bu yüzden öğrencilerin kimlik yapılarının oturmaya başladığı dönemdir. Bu dönemde arkadaş çevrelerinin oluşması, grup kavramının öğrencilerde yer etmesi, kendine yakın gördüğü arkadaşlarla derslerle ilgili yardımlaşmalar, birbirini koruma içgüdüleri sosyal hayatın pratik eğitimlerinin altyapısını oluşturur. Öğretmenler tarafından sosyalleşme, gruplaşma, yardımlaşma kavramlarının dijital ve yazılı olarak aktarılması bir teorik eğitim sürecidir. Bu sözcüklerin öğrenciler arasında örneklerinin görülmesi de pratik eğitimdir.

4) Gıda: Günümüzde kol gücünün daha çok kullanıldığı ve kol, ayak gibi uzuvların ihtiyacına cevap olan alanlardan biri de gıda sektörüdür. Fabrikadaki ürünlerin üretiminden dağıtımına kadar her safhada teorik ve pratik eğitimin işbirliğine ihtiyaç duyulur. Örneğin bir patatesin tarlada yetişme dönemleri ilkbaharda toprak ısısı 8-10°C yi bulduğu ve geç donların sona erdiği zaman dikilir. Ya da mercimek yetiştiriciliği, günümüzde eğimli ve taşlı arazilerde serpme yoluyla yapılıyor. Uygun arazilerde tahıl mibzeri kullanılarak sıravari ekim gerçekleştiriliyor. Ekim sırasında toprağın bastırılması tohum bereketini artırıyor. Mercimek yetiştiriciliğinde en uygun ekim sıklığı 15×2.5 – 5 cm olarak hesaplanıyor. Bu bilgilerin tamamı teorik bilgilerdir. Ancak patates için ilkbaharın 8 ila 10°C dönemlerinde işleme geçen mevsimlik ve tarım işçileri teoride bilinen bilgileri pratiğe geçirmiş olurlar.

Eğitim hiçbir zaman tek yönlü değildir. Her zaman teorik bilgiler, pratiğe geçmek zorundadır. Eğitim bu nedenle çift yönlü ve kademeli olarak ilerler. Özellikle matematik gibi niceliksel bir alanda öğrenilen teorik bilgiler pratiğe geçmediği sürece eğitim süreci rayına oturmuş olmaz. Üçgenin iç açılarının toplamının 180 derece olduğunu bilmek bizim için teorik bilgiyi sağlasa da; bir binanın yapımında 180 derece kuralını kullanabilmek, binanın iç ve dış yapısındaki değişikliklerin de sonuca etki edeceğini düşünerek pratik bilgiye ihtiyaç duymamıza sebep olur. Bu yüzden pratik eğitim, teorik eğitime, teorik eğitim de pratik eğitime bağlıdır.

Eğitim ucu açık denizdir. Her yerden beslenebilir, her yeri besleyebilir. Beslenme şeklini pratik ve teorik kıstaslar belirler. Ancak hiçbiri birbirinden ayrı düşünülemez. Herhangi bir mekanda eğitimin yok olması demek orada bilginin de olmadığını gösterir. Eğitim bir yapbozdur. Bir yapbozun özel parçası yoktur. Tüm parçalar tek bütünü oluşturur. O da eğitimdir. Piramitin tepesinde her zaman eğitim vardır. Eğitimsiz bilgi, suya yazı yazmak gibidir. Şekil vardır; kalıp yoktur.

Editör: Doruk Adakoğlu – 07.11.2022