Stresin Sebep Olduğu Bir Hastalık: Zona

Değişim her daim stres kaynağıdır ve 21. yüzyılın başlarında yaşanan çalkantılı dönem de küresel bir stres salgınına yol açtı. İnsanlar iş piyasası ve bireysel kariyerlerdeki gelip geçiciliğin daha da artmasıyla başa çıkabilecek mi? Büyük ihtimalle Sapiens’in zihnini ayakta tutabilmek için ilaçlar ve sinirsel geri bildirim yöntemlerinden meditasyona uzanan bir yelpazede, çok daha etkin stres azaltma tekniklerine ihtiyaç duyacağız.

21. Yüzyıl İçin 21 Ders, Yuval Noah Harari

Modern dönemlerin eğitim, sağlık, iletişim, ulaşım, korunma, barınma gibi alanlarda pek çok nimetleri olduğunu her birimiz yaşayarak deneyimliyoruz. Ya modern hayatın üzerimize attığı dertler yok mu? İşe-okula yetişme telaşı, süreli işleri yetiştirme telaşı, özel günlere hediye alma ve alınacak hediyenin ne olabileceği stresi ve dolusu günümüzün omuzlarımıza belki farkındayken bazen de bilincinde bile değilken yüklediği meseleler.

Bazen de hayatın kendisi yani var olmak bazılarımız için stres sebebi oluyor ve bununla baş etmek hiç de kolay değil. Kendi çözümünü üretemeyen bireyler -pek çoğumuz bunu beceremiyoruz- profesyonel yardıma ihtiyaç duyuyor. Bireysel ya da grup terapileri, sakinleştiriciler ve ne yazık ki ileri düzey stres sağlık kurumunda bir süre misafir edilmeye değin varabiliyor.

Bu yazımda stres işte; biraz kafanı dinlesen geçer, kısa da olsa bir tatile çık, stres yaratan ortamdan uzaklaş gibi amatör tavsiyelerin kâr etmediği bireylerde bu illetin ne gibi fiziksel belirtiler ortaya çıkaracağını ve başımıza ne gibi dertler açabileceğinin bir örneği üzerinde duracağım.

Zona: Teşhisi, tedavisi olan ancak kaçmanın pek de mümkün olmadığı yaygın bir hastalık.

Zona Hastalığının Sebepleri Nelerdir?

*Zona, Varicella zoster virüsünden kaynaklanır. Çiçek hastalığı geçirmiş her bireyde görülme ihtimali yoksa da bazı bireylerdir sinir sistemine yerleşen virüs yıllarca sinsi sinsi gün yüzüne çıkacağı ortamın oluşmasını beler ve zamanı geldiğinde cilde uzanan sinir yollarını takip ederek üst deriye ulaşır ve kendini gösterir.

*Tıp alanında kesin nedenleri henüz söylenemese de yaşlılık ve bağışıklık sistemindeki zayıflamaların zonayı harekete geçirdiği yolunda görüşler yaygındır.

Zona İle Ortaya Çıkabilecek Komplikasyonlar Nelerdir?

*Zona sonrasında ağrılar devam edebilir.

*Göz enfeksiyonlarına yol açabilen zona, görme kaybıyla sonuçlanan vakalar oluşturabilir.

*Tedavisinde doğru yollar takip edilmeyen zona vakaları bakteriyel enfeksiyona da sebep olabilmektedir.

*Aşırı stres, üzüntü ve kaygı bağışıklık sistemimizi zayıflatabileceğinden vücudumuzdaki zona da bu durumda aktif hale geçebilmektedir.

Zonanın Belirtileri Nelerdir?

*Vücudun çok küçük bir bölümünde öncelikle ağrı, yanma, uyuşma veya karıncalanma, ağrıdan birkaç gün sonra da kırmızı bir döküntü, dokununca hassasiyet, kaşıntı, kolay patlayan ve içi su dolu kabarcıklar olarak belirti gösterir.

*Sonrasında ağrı, ateş, ışığa karşı duyarlılık ve yorgunluk görülebilir.

Zona Hastalığı Nasıl Önlenir?

*Suçiçeği ve zona aşıları bu ağrılı ve kaşıntılı hastalığın önlenmesinde çok etkilidir.

Zona Nasıl Teşhis Edilir?

Doktorlar vücudun ağrılı ve kabarcıklı bölgesini muayene ederek ve hastanın tıbbi geçmişi hakkında sorular sorarak (suçiçeği geçirip geçirmediği, suçiçeği aşısı olup olmadığı) bu hastalığı teşhis edebilmektedirler.

Zona Nasıl Tedavi Edilir?

*Hastalık 2-6 hafta arasında kendiliğinden geçer.

*Muayeneyi yapan doktor tarafından verilen antiviral ilaçlar, ağrı kesiciler ve kaşıntı önleyici kremler tedavi sürecinde kullanılabilir.

*Kabarcıkların olduğu bölgelere  yapılacak soğuk uygulamaları kaşıntı ve ağrıyı azaltmada etkili olmaktadır.

Günümüzde pek çok hastalığın tedavisi varsa da pek azı stres ve sıkıntı faktörlerinden etkilenmektedir. Dolayısıyla zona gibi ağrılı, kaşıntılı bir hastalığı taşısak bile ortaya çıkmasını istemiyorsak mümkün olduğunca “kafaya takmama sanatında” uzmanlaşmaya çalışsak fena olmayacaktır.

Editör: Zehra Garipli – 25.09.2022