Yeni Sosyal Medya Yasa Tasarısı İle Ne Amaçlanıyor?

Sosyal medyada gerçeği yansıtmayan haberlere sizde rastlamışsınızdır. Ya da haberin detayı araştırılmadan belirlenen birinin linç edilmesine.

Öte yandan adalet sağlanamadığı için, sosyal medya üzerinden kendi hakkını aramaya çalışanları, özellikle kadınların kendilerini taciz eden kişileri buradan açıklayarak, kendi kendilerini korumaya çalıştıklarını. Bütün bunların hepsi gün içerisinde sosyal medyadan denk geldiğimiz olaylar.

Peki bir taraftan yalan haberler yapanlar, bir tarafta sosyal medyada da olsa hakkını aramaya çalışanlar. Gelin ilk iki maddesi komisyondan geçip kabul edilen, yeni sosyal medya yasası neler içeriyormuş hep beraber bakalım.

Aslında sosyal medya deniliyor fakat, içerisinde sadece sosyal medya yok. İnternet haber siteleri, WhatsApp, Signal gibi bütün iletişim ağları da bu yasa tasarısından etkileniyor.

İktidar partisi AKP ve MHP teklifi ile hazirlanan, muhalefet partilerinin “sansür yasası” olarak adlandırdığı, hazırlayanların ise sansür yasası olmayacağını söylediği yasa nasıl uygulanacak.

*Bu kanun ile, Dezenfermasyon ile ilgili ilk defa bir “suç ve ceza” tanımı ceza kanununa girmiş olacak. Dezenfermasyon ,TDK’da bilgi çarpıtma ismi ile tanımlanıyor. Oysa dezenfermasyon bundan çok daha fazlası gibi.

Sosyal medyada bir çok yalan haber dolanmakta evet. Fakat bunun yanında, yalan ve gerçek haber neye göre değerlendirilecek. İnsanlar, gerçekliği yada olmadığı kanıtlanmamış her haberi sırf hoşuna gitmediği için kaldırmaya kalkarsa. Bunlar nasıl düzenlenecek ya da engellenecek.

*Bu yasayla, sosyal medyada sahte isimle yalan yanlış haberler yayan, farklı din ve ideallerdeki, farklı siyasi görüşte ki kişilere karşı küfür yada hakaret, itibarsızlaştırmaya çalışmak insanların farklılıklarıyla birbirlerinden nefret etmelerini önlemek amacıyla cezalar yine yasa tasarısı içerisinde bulunuyor.

*İnternetteki bu her türlü bilgi çarpıtmayla ilgili ,daha kolay işlem yapabilmek için Erişim Sağlayıcıları birliğinin görev tanımı yapılıyor.

*Çocukların ve gençlerin interneti ve sosyal medyayı daha güvenli ve daha doğru kullanımı ile ilgili çalışmalarda yine yasa tasarısının içerisinde bulunmakta. Çocuklar ve gençler, maruz kalmaması gereken görüntü, ses ve haberlere ulaşamaması için bazı sınırlamalar getirilecek.

*Sosyal medyada halk arasında, yalan haber, nefret suçu, halkı paniğe ve kine yöneltecek haberleri yapan ve yayanlar kişiler içinde, kamu barışını alenen bozmaya çalışan kişiler olarak 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılabilecekler.

Failin, suçu gerçek kimliğini gizleyerek veya bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlemesi halinde söz konusu ceza yarı oranında artırılacak.

İnternet içeriklerini oluşturan veya yayan faillere ulaşmak için gerekli olan bilgileri, soruşturma aşamasında cumhuriyet savcısı, kovuşturma aşamasında yargılamanın yürütüldüğü mahkemece talep edilmesi üzerine, ilgili sosyal ağ sağlayıcının Türkiye’deki temsilcisi, adli mercilere verecek.

Bu bilgiler, talep eden cumhuriyet başsavcılığı veya mahkemeye verilmezse ilgili cumhuriyet savcısınca, yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 90 oranında daraltılması talebiyle Ankara Sulh Ceza Hakimliğine başvurulabilecek.

*Sosyal medya platformlarına getirilen, temsilci bulundurma zorunluluğuna, temsilcinin Türkiye’de ikamet etme zorunluluğu eklenecek.

Sosyal medya temsilcisine bildirilen, yanıltıcı içeriğin çıkarılması ya da kaldırılması sürecine uymayanlar hakkında, sosyal ağ sağlayıcıya 6 aya kadar reklam verememe yasağı BTK başkanı tarafından verilebilecek.

Ve bu içeriğin kaldırılmasına kadar yine BTK başkanı tarafından sosyal medyaya erişim kısıtlaması getirilebilecek.

*Diğer bir yasa ise, basın kartı konusu düzenleniyor. Artık internet haber sitesi çalışanları da basın kartı alabilecek. Buna göre Türkiye’de faaliyet gösteren medya kuruluşlarının Türk vatandaşı medya mensuplarına, süreli yayınların sahiplerine veya tüzel kişi temsilcileri ile radyo ve televizyonların yönetim kurulu başkanlarına, yurt dışında yayın yapan medya kuruluşlarının, Türk vatandaşı sahiplerine ve çalışanlarına, yurt dışında serbest gazetecilik yapan Türk vatandaşı medya mensuplarına, medya alanında hizmet veren kamu kurum ve kuruluşlarında ve kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu personeline, medya alanında faaliyet göstermeleri şartıyla, sendikalar ile kamu yararına faaliyette bulunduğu Cumhurbaşkanı kararıyla tespit edilen dernek ve vakıfların yöneticilerine basın kartı verilebilecek.

*Yeni yasa ile künyesiz haber sitesi olmayacak. Bir yazılı gazete için geçerli olan bütün kurallar, internet haber siteleri içinde geçerli olacak.

Bakalım sosyal medya platformları ya da WhatsApp gibi iletişim programları yeni yasa ile ilgili ne tür bir çalışma yapacaklar.

Hukuk ve adaletin maalesef eksik işlediği ülkemizde bakalım bu yeni yasa tasarısı ne şekilde kabul edilecek ve nasıl uygulanacak bunu zaman içerisinde hep birlikte göreceğiz.

Siz bu yasa hakkında neler düşünüyorsunuz. Yorumlarda buluşalım.

Editör: Fatih Düz – 06.10.2022