Vücut Kokusu Benzerliği Sayesinde Arkadaş Oldunuz!

Arkadaşlıklar birkaç nedenden dolayı gelişebilir; ortak ilgi alanları, benzer düşüncelere sahip tutumlar ve bazen sadece doğru zamanda doğru yerde olmak…

Başka bir faktör şaşırtıcı olabilir. Science Advances dergisinde yayınlanan yakın tarihli küçük bir araştırmaya göre, anında birbirlerine çekim hissedip arkadaş olan insanlar benzer vücut kokularına sahip.

İsrail’deki Weizmann Bilim Enstitüsü’nün koku alma laboratuvarındaki araştırmacılardan biri olan çalışma yazarı Inbal Ravebry, “İnsan olmayan karasal memeliler, kimin dost veya düşman olduğuna karar vermek için kendilerini ve birbirlerini koklarlar” diyor. “İnsanlar da kendilerini ve birbirlerini koklarlar, ancak bunun işlevi bilinmemektedir.”

İnsanlar kendilerine benzeyen arkadaşlar aradıkları için, araştırmacılar insanların vücut kokusu benzerliğini bilinçaltında tahmin etmek için kendilerinin ve başkalarının kokusunu alabileceklerini ve bunun da arkadaşlığı teşvik edebileceğini varsaydılar.

Koku “Çekim Hissetmemize” Nasıl Yardımcı Olur?

Çalışma, anında “birbirlerine çekildiklerini” söyleyen 20 çift arkadaşı ele aldı. Araştırmacılar, her insanın vücut kokusunun arkadaşlarınınkine, beklediklerinden daha yakın olduğunu buldular.

Her bir arkadaş çifti, insan vücudu koku araştırmaları alanında iyi uygulanmış bir rejimi izledi: soğan ve sarımsak gibi (vücut kokusunu etkileyen) yiyecekleri birkaç gün boyunca kesmek, tıraş sonrası kolonya ve deodorantı bırakmak. Ayrıca laboratuvar tarafından sağlanan kokusuz bir sabunla banyo yaptılar ve taze, temiz bir tişört (laboratuvar tarafından da sağlanır) içinde uyudular. Tişörtler daha sonra test için araştırmacılara iade edildi.

Araştırmacılar, burun gibi davranan bir cihaz (eNose) kullanarak, kokuların benzerliğini değerlendirmek için diğer 25 gönüllünün yardımıyla her bir tişörtten gelen kokuya neden olan uçucu bileşikleri değerlendirdi.

Araştırmacılar, “çekim hisseden” arkadaşların, benzer vücut kokusuna sahip olduğunu ve vücut kokusuna göre çekim hissetme benzerliğini %71 doğrulukla tahmin etmenin mümkün olduğunu buldular.

Ravebry, “Bu önemlidir, çünkü bu açıdan, tipik olarak takdir ettiğimizden daha fazla diğer karasal memelilere benzeyebileceğimizi ima eder” diyor.

Bilinçaltı Kokusu Nedir?

Çalışma ayrıca insanların bilinçaltında birbirlerini kokladığını da not ediyor.

White, “Diğer insanlarla karşılaştığımızda, sahip olduğumuz tüm bilgileri başkaları hakkında karar vermek için kullanırız” diye açıklıyor. “Vücut kokusu, kokladığımızın bilinçli olarak farkında olmasak bile, bir bilgi kaynağıdır.”

Her insanın, genetiğin yanı sıra tipik olarak yedikleri yiyecekler gibi çevresel faktörlerden etkilenen benzersiz bir kişisel kokusu vardır. İlk izlenimlerin çevresel kokular yoluyla değiştirildiğini gösteren bir makalenin yazarlarından olan White, “Her iki yön de bir kişi hakkında düşünme biçimimizi etkiler ve bu kokuyu bir kişinin kimliğine dair bir ipucu olarak bile kullanabiliriz” diyor.

Dalton, bu kanıtın alt satırında, çevremizdeki insanların düşük seviyeli vücut uçucuları aracılığıyla sürekli olarak duyusal sinyaller verdiklerini ve birçok insanın bu duyusal sinyalleri algılayabildiğini açıklıyor. “Ancak, bu duyusal sinyalleri bilinçli bir seviyeden daha az algılayabilmek, davranışın bilinçli algı olmadan değişebileceği anlamına gelir” diye ekliyor.

İnsanlara verdiğimiz tepkilerin arka planında aslında onların kokusunun bilinçaltımızda yarattığı etki olabilir. İnsanların kokuları onların kimliğidir. Çoğu zaman insanların kokusunu alıp, onların kişiliğini tanımlayıp bu verilere göre hislerimizin ve davranışlarımızın oluştuğunu bile fark etmeyiz.

Bazen bir ortama girdiğimizde bazı kişilere istemsizce çekiliriz ve bu kişilerle mutlaka ortak yönlerimiz fazla olur. Ortak çocukluk travmalarımız veya ortak yaralarımız vardır. İlk karşılaştığımızda bütün bu ortak yönleri nasıl bilebilir ve birbirimize çekilebiiliriz?

Bu sorunun cevabı yukarıdaki araştırmada belirtildiği gibi kokular olabilir. Belki de yaşadıklarımız kokumuza işliyor ve kokumuz bizim kim olduğumuzu çevremize haykırıyordur.

Düşününce bunun ürkütücü olduğuna kanaat getirebiliriz fakat karşımızdaki insanlar kim olduğumuzu kokumuzdan anlıyorlar. İnsanların bilinçaltı sizi tanıyor ve size ona göre davranıyor.

Siz kendinize değer vermiyorsanız diğer insanlar da değer vermiyor. Peki nereden biliyorlar sizin değersizlik problemi taşıdığınızı? Kokunuz sizi ele veriyor. Bilinçli olarak sizi tanımasalar da kokunuz, insanların size karşı davranışlarını etkiliyor.

Onlarca insan arasından neden onu seçtiğinizi düşünüyorsunuz? Yorumlarda düşüncelerinizi bizimle paylaşabilirsiniz.

Editör: Fatih Düz – 11.11.2022