Cowspiracy: Sürdürülebilirliğin Sırrı

Sürdürülebilirlik aslında günümüzde hiçbir insanımızın dikkat etmediği bir kavram. Doğayı, insanlığı, sosyal hayatın hareketliliğini devam ettirebilmek için sürdürülebilir kaynaklara başvurmak, onları kullanmak gerekir. İngilizce “recycle” olarak bilinen geri dönüşüme eskisinden daha fazla ihtiyaç duyulmakta. Bunun için de kömür, doğalgaz gibi fosil yakıtların kullanılımı asgari seviyeye çekilmelidir. Günümüzde her ne kadar teknolojik ürünler kullanılıyor olsa da; enerji tasarrufu sağlamada ülkeler ve vatandaşlar üzerine düşen görevi yerine getirmemektedir. Çevreye verilen zararlar, denizlerde meydana gelen atıklar hem insanların hem de deniz ürünü olan balıkların, yengeçlerin; hem de yunusların ve köpekbalıklarının başta olmak üzere tüm canlıların hayatını tehlikeye atmaktadır. Sürdürülebilir bir Dünya için hayvanlardan insanlara, insanlardan bitkilere tüm canlıların birbiriyle adapte olması elzemdir. Örneğin geri dönüşüme gitmeyen, toprağa karışan bir pilin doğada çözülebilir hale gelmesi 300 yıl sürmektedir. İşte birkaç maddenin doğada ayrıştırıcılar yoluyla bulunma süreleri:

• Cam Şişe 4000 yıl
• Plastik 1000 yıl
• Poliüretan (Sentetik fiberler, yapıştırıcılar, halıların alt kısmı ve sert plastik contalar) 1000 yıl
• Telefon Kartı 1000 yıl
• Kaset 100 yıl – 1000 yıl
• Su Boruları 1000 yıl
• Balık Oltası 600 yıl
• Bebek Bezi 550 yıl
• Plastik Tabak 500 yıl
• Pet Şişe 400 yıl
• Deterjan 400 yıl
• Pil 300 yıl
• Alüminyum 100 yıl
• Çakmak 100 yıl
• Tahta Parçaları 15 yıl
• Kutu Kola 10 yıl
• Çiklet 5 yıl – 25 yıl
• Boyalı Tahta 13 yıl
• Yün Çorap 4 yıl
• Kontrplak 1-3 yıl
• Sigara İzmariti 1 yıl – 2 yıl
• Yün 1 yıl – 2 yıl
• İp Parçaları 3 ay – 14 ay
• Bez Parçası 6 ay
• Pamuklu Kumaş 1 ay – 5 ay
• Meyve Artıkları 3 ay – 6 ay
• Gazete 3 ay
• Karton Süt Kutusu 3 ay
• Elma Çöpü 2 ay
• Kağıt Havlu 1 ay
• Mendil 2-4 hafta

Yukarıda geçen ürünlere dikkatlice bakıldığında aslında hepimizin günlük yaşamda kolaylıkla ulaştığı, daha da önemlisi “ihtiyaç ve zaruri” olarak görülen ürünler olmasıdır. Yani aslında nasıl ki insanların yaraları mitoz bölünme yoluyla tekrardan iyileşip eski haline dönüyorsa, nesneler de toprak ve kanalizasyon yoluyla tekrardan dönüşüp insanların karşısına çıkmış oluyor. İşte bu nedenle “Sürdürülebilir Bir Dünya” yaratmak hem kendi sağlığımız hem de insanlık adına bir görevdir. Hayatta yaşadığımız hiçbir şeyi “tesadüf” olarak açıklamak mümkün değildir. Her varlık arasında karşılıklı sebep – sonuç ilişkisi mevcuttur. Örneğin, günlük yaşamda kullanılan, hepimizin severek yediği kızartma yağları içlerinde trans yağ bulundurur. Trans yağlar, kızartma yağıyla tepkimeye girmesi sonucu kanserojen maddesinin yoğunluğu artmaktadır. Aslında doğadaki yaşanan tüm olumsuz olayların etkisinde insan kaynaklı davranışlar geniş bir yer tutmaktadır. İnsanların çoğu daha ferah, oksijeni bol bir Dünya isterken; aslında bunun biraz da kendilerinin elinde olduğu gerçeğini unutuyor. Ağaçların yok olması demek doğanın dengesinin bozulması demektir. Orman yerlerinde bilinçsizce kullanım, orman yangınları aslında sürdürülebilirliğin önünü kesen insan kaynaklı “suçlardır.” Bu suçları en aza indirmek de ancak “sürdürülebilir bir yaşam”la mümkündür. Yukarıda saydığımız ürünlerdeki yok olma sürelerindeki sürenin çokluğu aslında bir anlamda toprak yapısının bozulmasıyla da açıklanabilir. Sonuç olarak sürdürdürülebilr bir Dünya için doğaya verilen zarar en aza indirilmelidir. Bu konuyla daha ilgili olmak ve bilinçlenmek için Netflix’ten Cowspiracy: Sürdürülebilirliğin Sırrı adlı belgeseli izleyebilirsiniz.

Belgeselin Fragmanı:

Editör: Fatih Düz – 04.01.2023