Tahta Bacak Frida

Tam adı Magdalena Carmen Frida Kahlo Calderon olan dünyaca ünlü Meksikalı ressam, 6 Temmuz 1907’de Meksika’nın Coyoacan bölgesinde Macar Yahudi fotoğrafçı, Wilhelm Kahlo ve Kızılderili asıllı, Matilde Calderon Gonzoles’in dört kızından üçüncüsü olarak dünyaya gelmiştir.

Sol görüşlü oluşuyla tanınan Kahlo, Meksika Devrimi’nin gerçekleştiği 7 Temmuz 1910 tarihini doğum günü olarak ilan etmiştir. Çünkü hayatının modern Meksika’nın doğuşuyla başlamasını istemiştir.

‘Tahta Bacak’ Lakabı Nereden Gelmektedir ?

Daha 5 yaşındayken babası ile çıktığı bir gezinti sırasında ayağı ağaç köklerine takılmış ve çok büyük bir acı içinde yere düşmüştür. O gün geçirdiği çocuk felcinden sonra ise ona kalan şey, topallayan ve çelimsiz bir bacak olmuştur. Sinirleri etkileyen çocuk felci, solunum zorluğu yaşayanlar hayatını kaybederken, o sağ bacağının incelmesi ile kurtulmuştur. Bu nedenle sürekli uzun etekler giymiştir. Ve bacağının engelli kalmasından dolayı kendisine ‘Tahta Bacak’ denilmiştir.

Frida ise bu acıyı şu şekilde anlatmıştır: ”Chapultec’teki düşüşümle, daha sonra yaşadıklarım arasında nasıl bir bağlantı kurulabilir, bilmiyorum. Ama kesin olan bir şey varsa, o da acının bedenime ilk kez o gün girmiş olduğudur.”

Kahlo, üç kız kardeşi olmasına rağmen bir erkek çocuk gibi yetişmiştir. 5 yaşındayken geçirdiği çocuk felcinin etkisinde kalan Kahlo, tıp eğitimi almaya karar vermiştir. Meksika Ulusal Hazırlık Okulu’nun tıp bölümüne kabul edilmiştir. Ve burada bir ilk gerçekleşmiştir; önceliği hep erkek öğrencilere veren okul, ilk kez bir kız öğrenciyi kabul etmiştir bu da Frida Kahlo olmuştur. Kahlo, burada sanat, felsefe, edebiyat gibi alanlara yönelmiştir.

İleride, Meksika düşünce yaşamının önemli ismi olarak anılacak, Alejandro Gomez Arias, Jose Gomez Robleda, Alfonso Villa ile okul arkadaşı olmuş ve anarşist bir edebiyat grubuna dahil olmuştur. Fakat geçirdiği kaza sonrası hayatı tamamen alt üst olmuştur.

Hayatını Değiştiren Kaza

19 yaşında,17 Eylül 1925’te  erkek arkadaşı Alejandro Gomez ile bindiği otobüste, şemsiyesini unuttuğu için otobüsten inip başka bir otobüse binen Kahlo’nun bindiği otobüs ile tramvayın çarpışması sonucunda binlerce kişinin ölmesiyle sonuçlanan kazada, tramvayın demir çubuklarından birisi Frida’nın sol kalçasından girip leğen kemiğinden çıkmıştır.

Kazadan sonra tüm hayatı korseler, ameliyatlar ve hastaneler arasında geçen Frida, omurgası ve sağ bacağında dinmeyen bir acı yaşamıştır. Hayatı boyunca 32 ameliyat geçirmiştir. Ve çocuk felciyle sakat olan bacağı da kangren sebebiyle 1954’te kesilmiştir.

Kazadan bir ay sonra sonra hastaneden çıkan Frida, ailesinin desteğiyle, sıkıntı ve kederden uzaklaşmak için resim yapmaya başlamıştır. Yatak odasının tavanına bakarak otoportreler yapmıştır.

İlk otoportresi, ”Kadife Elbiseli” otoportredir.1927 tarihinde yürümeye başlayan Frida, sanat ve politika çevreleri ile yakınlaşmaya başlamıştır. Kübalı önder, Julio Antonio Mella ve fotoğraf sanatçısı olan, Tina Modotti ile tanışmıştır.

Resim çizmeye devam eden Kahlo, arkadaşı Tina Modotti aracılığı ile ünlü ressam Diego Rivera ile tanışmış ve ona resimlerini göstermiştir.

Frida, Ulusal Hazırlık Okulun’da okuduğu sırada kadınlara düşkünlüğü ile bilinen Diego okula bir duvar resmi yapmak için gelmiştir bunu gören Frida üç saat boyunca kendisini izlemiş, Diego’dan çok etkilenmiştir.

İki ressamın arasında romantik bir ilişki başlamıştır ve 21 Ağustos 1929’da evlenmiştir. Frida, Diego’nun üçüncü eşidir. Evlilikleri ‘fil ile güvercinin evliliğine’ benzetilmektedir. Diego hiçbir zaman sadık bir erkek olmamıştır ne evliliklerinde ne de sonrasında.

Evlendikten sonra, Frida ikinci otoportresini yapmıştır. Bu eseri, 2000 yılında bir Amerikalı koleksiyoner, 5 milyon dolara satın almıştır. Evliliklerinden iki yıl sonra, Frida düğün fotoğraflarından esinlenerek ‘‘Frida ve Diego Rivera” adlı tablosunu yapmıştır. San Fransisco Kadın Ressamlar Topluluğu’nda sergilenen bu tablo onun bir sergide yer alan ilk eseri olmuştur.

Çiftin fırtınalı, zor bir evlilikleri olmuştur. Sağlık sorunları nedeniyle bebeğini aldırmak zorunda kalan Frida sonrasında da iki kez düşük yapmıştır ve bu olayı da tablolarına yansıtmıştır.

Frida, Diego ile evlilikleri sırasında çeşitli erkeklerle birlikte olmuştur. Diego’nun da başka ilişkileri olduğunu öğrenmiş ve ilişkilerini sonlandırmışlardır. Hayatı boyunca sevgili olduğu isimler; Breton, Muray, Kandinsky, Picasso olarak bilinir.

Sık sık sağlığıyla ilgili sorunlar yaşayan Frida, tüm gücüyle resimler yapmıştır sadece kendi ülkesi Meksika’da değil aynı zamanda Amerika ve Fransa’da da sergiler açmıştır.1938 yılında New York’ta açtığı sergi büyük ün getirmiş, Paris’teki sergisinde de büyük övgüler toplamıştır. Kahlo’nun 143 resmi bulunmaktadır ve bunun 55 tanesi otoportredir.

1943 yılında ‘La Esmeralda’ adlı bir sanat okulunda öğretim üyeliğine başlamış, sağlık durumu kötüleşmesine rağmen on yıl boyunca öğrencilerine ders vermeye devam etmiştir. Sağlık sorunu nedeniyle, Meksika’da evinde dersleri vermeye devam etmiş öğrencilerine de ‘Los Fridos’, (Frida’nın öğrencileri) denilmiştir.

13 Temmuz 1954’te, akciğer ambolisi teşhisiyle son nefesini vermiştir. Son tablosu, ‘Yaşasın Yaşam’ adlı bir tablodur. Son sözleri ise günlüğüne yazdığı şu sözlerdir; ”Çıkış yolunun güzel olacağını ve asla geri dönmeyeceğimi umarım.”

Cenazesi ertesi gün yakılmış ve külleri de çocukluğunu geçirdiği ‘Mavi Ev’de muhafaza edilmiştir. ‘Mavi Ev’ 1955 yılında Diego tarafından devlete bağışlanmıştır. Şimdi müze olarak kullanılan evde Frida Kahlo’nun eşyaları sergilenmektedir.