Çocuk Kütüphanelerinin Önemi ve Çocuklara Yönelik Kütüphane Programı Oluşturma

Çocukluk dönemi öğrenmenin en belirgin ve kalıcı bir şekilde oluşmaya başladığı dönemdir. Okul öncesinde görsel olarak başlanan okuma eylemi kademeli olarak ilerler. Görseller ile duyularımız arasında kurulan bağlantıda beyin görsel bir okuma ve anlam kurma görevini gerçekleştirir. Görsellerle anlam kurma arasında zihin yolculuğu yapan çocukların hayal dünyası gelişmeye başlar. Dilin öğrenilmeye başlaması ile birlikte çocuğun hayal dünyası, çevresinde çeşitli uyarıcılar arar. En doğru ve etkili uyarıcı hayali oyunlar, kitaplar ve kitaplardaki hayali kahramanlardır. Bu uyarıcılar çocuğun hayal dünyasını zenginleştirir. Çocukluk döneminde görsel ve yazılı kaynaklarla bağ kurmuş çocuk kitap sevgisini kazanmış ve yaşam boyu iyi bir okuyucu olma adımını atmış demektir.

Hayal gücünün, merakın, yaratıcılığın en yoğun olduğu çocukluk döneminde kitapla tanıştırılan, yakından bağ kurması sağlanan çocuk iletişim ve dil becerilerinde olağanüstü bir gelişim gösterir. Kitaplarla geçirilmiş çocukluk dönemi çocukların ilerdeki yaşamlarına yapılmış en büyük yatırımdır. Öyle ki çocuk daha dünyaya gelmeden, anne karnındayken okuma ritüelleri gerçekleştirilmelidir. Bu ritüeller çocuk dünyaya geldikten sonra da kademeli olarak devam ettirilmelidir.

Çocukların kitaplarla bağının gelişmesi, kitap ve okuma sevgisinin yoğun olarak kazanılacağı en verimli alan çocuk kütüphaneleridir. Anne karnında başlayan okuma yolculuğu doğum sonrası bebek kütüphanelerinde bebeğin kitapla ilk tanışması ile yaşam boyu aktif bir kütüphane kullanıcısı olmasındaki önemli adımlardan biridir. Bebeklik döneminden itibaren başlayan yaşam boyu öğrenme sürecine en iyi ve en doğru aracı kütüphanelerdir. Çocukluk döneminde kazanılan kitap sevgisi, bilgiye doğrudan ulaşım, kütüphane kullanım becerisi çocuklara yaşam boyu fayda sağlar. Özellikle bu yaşlarda bu becerilerin kazandırılmasına yönelik her eylem çocuğun kişilik biçimlenmesi, olumlu alışkanlıklar edinmesi, paylaşımcı ve ortak alan kullanım algısına sahip olması açısından son derece gerekli ve faydalıdır. Dünyada çocuklara yönelik birçok öncü kütüphane programları bulunmaktadır. Çocukların gelişimsel süreçleri ön planda tutularak hazırlanan bu programlarda çocukların hem bilgi hem kültür hem eğlenme gereksinimlerinin karşılanması esas alınır. Çocuk kütüphanelerinde gerçekleştirilen kitap okuma saatleri dışında düzenlenen etkinlikler çocukların kitaba ve kütüphaneye bağını güçlendirmektedir. Ülkemizde bu tarz program uygulamaları yok denecek kadar azdır.

Bilgiyi birçok farklı şekilde özümseyen günümüz çocukları için ülkemizde de bu tarz programlamalara gidilmelidir. Kitap okuma saatleri dışında düzenlenebilecek her kütüphane etkinliği çocuğu kütüphaneye ve kitaba daha çok yaklaştıracak aradaki bağı güçlendirecektir. Kütüphane içerisinde yapılacak dramalar, dil çalışmaları, konserler, münazaralar, kitap içerikleri, masallardaki kahramanların somutlaştırılması, çeşitli okuma-yazma atölyeleri gibi etkinlikler çocukların çoklu duyusal öğrenme modeline hitap ettiği gibi klasik bir kütüphane algısını da yıkacaktır.

Editör: Ayşe Tunç – 20.08.2022