Partenogenez Üreme: Kaliforniya Akbabaları Çiftleşmeden Çoğalabildi!

10 metrelik kanat açıklığı ile Kaliforniya akbabaları, Kuzey Amerika’daki en büyük uçan kuşlardır. Bir zamanlar Batı Kıyısı boyunca uzandılar. Ancak 1980’lerde ABD hükümeti onları yakalayıp esaret altında yetiştirmek için hayvanat bahçelerine yerleştirdiğinde yalnızca 22’si hayatta kaldı. San Diego Hayvanat Bahçesi ve Safari Parkı’nda yaklaşık 160 kişi yetiştirildi.

Şu anda Kaliforniya, Arizona, Utah ve Meksika’da vahşi doğaya salınan 300’den fazlası dahil olmak üzere 500’den fazla Kaliforniya akbabası var.

Araştırmacılar, dişinin bir eşe erişebildiği herhangi bir kuş türünde ilk aseksüel üreme vakası olduğuna inandıklarını söylediler.

Dünyanın en çok nesli tükenmekte olan kuşlarından birinin çiftleşmeden yavrulayabileceği bulundu.

Kaliforniya akbabasını inceleyen araştırmacılar, türlerin nasıl korunduğunu etkileyebilecek bir şok bulgusunda babası olmayan iki civciv keşfetti.

Nesli tehlikede olan bir akbaba, her iki cinsiyetten kuş varken bile ‘bakire doğurma’ yeteneğine sahiptir.

Kaliforniya akbabasının genetiğini araştıran bilim adamları, anneleri erkeklerle birlikte barınmasına rağmen, iki civcivin herhangi bir potansiyel babayla akraba olmadığını buldu.

Partenogenez olarak bilinen bu süreç, kuşlarda nispeten nadirdir ancak sürüngenler gibi hayvanlar aleminin diğer bölümlerinde daha yaygındır.

Çalışmanın baş yazarı Dr Oliver Ryder, “Bu gerçekten inanılmaz bir keşif. Tam olarak partenogenez kanıtı aramıyorduk, sadece yüzümüze çarptı. “Sonuçlarımız, her iki yumurtanın da beklenen erkek cinsiyet kromozomlarına sahip olduğunu, ancak tüm belirteçlerin yalnızca annelerinden miras alındığını gösterdi.” dedi.

Eşeysiz üreme, birkaç yıl önce, üreme programlarında ve vahşi doğada hem canlı hem de ölü akbabalardan toplanan genetik materyalin yaygın olarak test edilmesi sırasında keşfedildi.

Çalışma, “Ebeveyn analizinde test edilen 467 erkek Kaliforniya akbabası arasında, hiçbir erkek potansiyel bir baba olarak nitelendirilmedi” dedi.

Araştırmacılar, dişinin bir eşe erişebildiği herhangi bir kuş türünde ilk aseksüel üreme vakası olduğuna inandıklarını söylediler.

Gizemi daha da derinden araştıran araştırmacılar, babanın genlerinin anneleriyle aynı olması gerektiğini buldular ve bu da civcivlerin partenogenezin ürünü olduğunu kuvvetle öne sürdü.

Bu süreç, döllenmemiş yumurtaların bir embriyoya dönüştüğünü görür, bu normalde mümkün olmayan bir şeydir, çünkü döllenmemiş yumurtalar bir organizma oluşturmak için gereken DNA’nın yalnızca yarısını içerir. Diğer yarısı normalde erkeğin sperminde sağlanır.

Bununla birlikte, partenogenezde, yumurta normalden farklı bir şekilde bölünür ve onu sadece anneden gelen tam bir gen seti ile bırakır. Alternatif olarak, bölünme normal olarak gerçekleşebilir, ancak ürünler genomu tamamlamak için tekrar birleşir.

San Diego Hayvanat Bahçesi Yaban Hayatı kuruluşu için çalışmanın ortak yazarı ve koruma genetiği direktörü Oliver Ryder, “Bu bulgular şimdi bunun diğer türlerde tespit edilmeden gerçekleşip gerçekleşemeyeceği hakkında soruları gündeme getiriyor” dedi.

Kar amacı gütmeyen kuruluş, San Diego Hayvanat Bahçesi ve Safari Parkı’nı işletiyor ve dev akbabaları neredeyse yok olmaktan geri getirmeye yardımcı olan bir Kaliforniya akbaba yetiştirme programına dahil oldu.

Partenogenez, çevresel koşullar nedeniyle cinsel üreme mümkün olmadığında organizmaların üremesine izin veren uyarlanabilir bir stratejidir.

Partenogenez, bir dişi gamet veya yumurta hücresinin döllenmeden bir bireye dönüştüğü bir eşeysiz üreme türüdür. Terim, Yunanca parthenos (bakire anlamına gelir) ve genesis  (yaratılış anlamına gelir) kelimelerinden gelir.

Eşekarısı, arı ve karınca türlerinin çoğu da dahil olmak üzere, cinsiyet kromozomu olmayan hayvanlar bu süreçle çoğalır. Bazı sürüngenler ve balıklar da bu şekilde üreme yeteneğine sahiptir. Birçok bitki de partenogenez ile çoğalma yeteneğine sahiptir.

Partenogenez ile çoğalan organizmaların çoğu aynı zamanda cinsel olarak da çoğalır . Bu tür partenogenez, fakültatif partenogenez olarak bilinir ve su pireleri, kerevitler, yılanlar, köpekbalıkları ve Komodo ejderhaları gibi organizmalar bu süreç boyunca çoğalır. Bazı sürüngenler, amfibiler ve balıklar da dahil olmak üzere diğer partenojenik türler sadece eşeysiz üreme yeteneğine sahiptir.

• Arhenotokous partenogenezde, döllenmemiş yumurta bir erkeğe dönüşür.
• Thelytoky partenogenezde, döllenmemiş yumurta bir dişiye dönüşür.
• Döterotoki partenogenezde, döllenmemiş yumurtadan bir erkek veya dişi gelişebilir.

Bu tür üremenin bir dezavantajı, genetik çeşitliliğin olmamasıdır .

Genlerin bir popülasyondan diğerine hareketi yoktur. Ortamlar kararsız olduğu için, genetik olarak değişken olan popülasyonlar, değişen koşullara, genetik çeşitlilikten yoksun olanlardan daha iyi uyum sağlayabilirler.

İnsanlarda Partenogenez (bakire doğum) ile çoğalma denenebilir mi?

Konuyu dönüp dolaşıp insanlara getirdim fakat bilim o kadar ilerledi ki düşünmeden edemiyorum. Artık her şeyin mümkün olacağını düşünme modundayım.

Normal üremede döllenmemiş yumurtalar bir organizma oluşturmak için gereken DNA’nın yalnızca yarısını içerir (23 kromozom). Diğer yarısı erkeğin sperminden(23 kromozom) sağlanır. Döllendikten sonra bir embriyoya(46 kromozom) dönüşür. Biz insanlar bu şekilde ürüyoruz. Biz de de bu uygulamayı deneyeceklerini hatta denediklerini bile düşündüm. Yani Annenin yumurtasını ikiye bölüp tekrar birleştirip döllenmeden 46 kromozomlu bir embiriyo oluşturup sadece anneden bir bebek yapabilirler. hatta anneden iki yumurtayı birleştirip de denenebilir. Bekleyip  göreceğiz. Eğer öyle olur sa erkeğe gerek kalmadan üreyebiliriz. Güzel olur mu ,kötü mü olur bilmiyorum!!!!

Eğer denenecek se Döterotoki partenogenez yani, dişilerin her iki cinsiyetten yavrular meydana getirebildiği üreme biçimini seçmeleri adil olur.

Editör: Astropower – 11.08.2022